Po wielkim historyku Tacycie z upadkiem ducha i zblednięciem ideałów klasycyzmu kurczy się, niby drugi Tithonus, dziejopisarstwo rzymskie, służąc z wyjątkiem chyba Ammiana Marcellina wyłącznie celom praktycznym. Mnożą się więc wyciągi i możliwie krótkie zarysy dziejów, że wspomnimy tylko Justyna, t. zw. Scriptores historiae Augustae, oraz Eutropiusa i Festusa, a jeżeli mają jakie znaczenie dla następnych pokoleń, zawdzięczają je nie wewnętrznej swej sile, lecz niemocy epoki. Nie wyrasta też ponad ówczesną miarę pod względem wartości historycznej dziełko z drugiego wieku: „Epitomae de Tito Livio bellorum omnium annorum DCC libri duo“, kreślące głównie podług Liwiusa dzieje Rzymu od założenia miasta aż do czasów Augusta. Ile w niem sprzeczności, pomieszania faktów, ile błędów chronologicznych i geograficznych, wszystko to skrzętnie krytyka wydobyła; ale umyślne nieraz mijanie się z prawdą dziejową, bo i tej wady tu nie brak, tłumaczy się charakterem panegirycznym wyciągu, tak wyraźnym, że św. Augustyn nie waha się zaliczać autora do tych, ,qui non tam narrare bella Romana, quam Romanum imperium laudare instituerunt’ (de civ. dei III 19). Mówi też sam Florus, olśniony czynami Rzymian, że dzieje tego narodu, to dzieje całego rodu ludzkiego, a męstwo i szczęście (Virtus et Fortuna) widocznie poszły ze sobą w zawody, by utrwalić potęgę światowa Rzymu: dla tego chętnie kreśli obraz tych walk i mo-
Strona:PL Miodonski Czas powstania historyi Florusa.pdf/7
Ta strona została przepisana.
CZAS POWSTANIA
HISTORYI FLORUSA.
Napisał
DR. A. MIODOŃSKI.
