Przejdź do zawartości

Strona:PL Mikołaj Rej – Żywot człowieka poczciwego (1881).djvu/72

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
68

co złota próbują, z rostropnego baczenia, a z uważenia rzeczy różnych z pilnością sprawiony.

Jako z postawy poznać sprawy młodego człowieka.

Albowiem postawy i sprawy każdego człowieka, a zwłaszcza młodego, są też jako młode piwo albo wino, które gdy się trybuje wszystko z siebie na wierzch wyrzuci. Albowiem umysł stateczny a w poważnem ciele postanowiony, jest jakoby król wszystkim innym zmysłom, sprawam człowieka onego, a zwłaszcza który się uda za sprawami bacznemi, cnotliwemi, a sobie na wszem przystojnemi, tedyć jest prawy król ciała onego. Ale gdy się też uda za sprawami swowolnemi, plugawemi, a nieuczciwemi, tedy nie jest król, ale srogi tyran a skaźca człowieka onego, który go ustawicznie kazi, tępi, a niszczy. A popsowawszy, a pogwałciwszy złemi sprawami swemi prawa a wolności jego, prawie go przywodzi w tyraństwo a w sprosne posłuszeństwo świata tego uniesionego i nieporządnych obyczajów jego, a nie inaczej jedno jakoby go do Wałach w niewolę zaprzedał. A poznasz wnet i z postawy sprawy i postępki umysłu uniesionego. Bo poznasz wnet gniewliwego, poznasz do-