Strona:PL Majchrowicz Małżeństwa w starożytnym Rzymie.pdf/23

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

Odkąd zaczęto w Rzymie się rozwodzić,[1] podawano jako główny powód rozłączenia niezgodność charakterów. Przytem jednak unikano wszelkiego rozgłosu: każda strona zabierała swoję własność, aby odtąd żyd podług swego upodobania. Podług Valeriusa Maximusa, istniała w dawniejszych czasach w Rzymie na górze palatyńskiej mała świątynia bogini zwanej Viriplaca, t. j. godzącej mężów (wcześnie jednak i bogini i jej świątynia poszły w zapomnienie). Tu powaśnieni małżonkowie godzili się ze sobą. Natomiast w czasach późniejszych było zwyczajem, że powaśniona para małżeńska udawała się do pretora celem urzędowego dokonania rozwodu. Zdarzało się jednak i to nierzadko, że w chwili, gdy urzędnik miał rozwód ogłosić, „dawna miłość“ u obojga małżonków upomniawszy się o swe prawa, godziła zagnie-

  1. Zwyczajną nazwą dla rozwodu był w Rzymie wyraz: divortium podług Paul. Dig. L. 16, 161, ex eo dictum, quod in diversas partes eunt, qui discedunt. Innym rodzajem rozwodu było t. zw. repudium, następowało zaś wtedy, gdy jedna strona wypowiadała drugiej dalsze pożycie. W ostatnim tym rodzaju rozwodu używano formułki: „res tuas tibi habeto,“ „tuas res tibi agito.“