Z tym ustępem, dotyczącym ewentualnej inwazji nieprzyjaciół do Attyki, a specjalnie w okolice Laurjon, zgoła nie wiąże się ustęp IV 49–52, rozpoczynający się od słów: οὐ τοίνυν μόνον ἡ ἀπὸ τῶν ἀνδραπόδων ἀποφορὰ τὴν διατροφὴν τῇ πόλει αὔξοι ἄν, tak jak gdyby bezpośrednio poprzedzał wykład o zarobku niewolników, wpływającym do kasy państwa. Temu niodostatkowi miałaby zaradzić zalecona przez Rühla transpozycja, t. j. umieszczenie III 7–10 i IV 49–52 przed IV 41, nie jest jednak możliwa, jak powyżej (str. 14) wykazać się starałem[1]. Prędzej możnaby przypuszczać, że IV 49–52 pierwotnie były umieszczone po pierwszem zdaniu IV 25. Lecz nie przepisywacz przerzucił karty. Zmiana miejsca nastąpiła może wtedy, kiedy wydawca traktatu - ktokolwiek nim był przygotowując jego publikację, wsunął do pierwotnego tekstu wkładkę IV 25 nast.; on to więc może, gdy nie podobna było po wsunięciu IV 25 nast. zostawić IV 49–52 na miejscu pierwotnem, przeniósł je na miejsce odpowiedniejsze.
Jest to tylko domysł, któremu możnaby przeciwstawić inne. Zaprzeczyć jednak niepodobna, że po pierwszem zdaniu IV 25 możnaby wstawić bardzo dobrze IV 49–52, z tym zaś ustępem związać IV 33 nast. I to jest również pewnem, że rękopiśmienne umieszczenie tychże czterech paragrafów (49–52) po par. 48 silnym jest argumentem przeciw twierdzeniu Hartmana o znakomitej dyspozycji traktatu w przechowanej nam formie.
Z początkiem rozda piątego wchodzimy na drogę równą i gładką, a droga ta prowadzi już nie w dziedzinę kwestyj ekonomicznych, lecz na teren aktualnej polityki z połowy wieku IV-go.
Rzeczą jest jasną wywodzi autor V 1 n. — że, jeżeli wszystkie dochody mają wpływać, pokój musi istnieć, dla ubezpieczenia zaś pokoju należałoby ustanowić stróżów pokoju (είρηνοφύλαϰες), którzyby o to staranie mieli, by ludzie licznie i chętnie do Aten przybywali. Mylą się zaś ci, którzy mniemają, że bezustanny pokój sprawi, iż Ateny staną się
- ↑ Rühl obstaje także w wydaniu przy tem, że III 7–10 oraz 49–52 znajdowały się pierwotnie przed IV 41; por. praef. str. XVI i adnot, str. 63, 20 i 65, 13.
dziane jest w odniesieniu do poprzedzającego (w par. 47) ὀλίγοι oraz πολλῇ γε μὴν δυνάμει πορεύεσϑαι... χαλεπόν. Dyspozycja ustępu po tem przestawieniu paragrafów wymienionych nie nastręcza już powodu do żadnych zarzutów... Jakim zaś sposobem w rękopisie, z którego nasze kodeksy wypłyneły, powstać mógł nieporządek dziś istniejący, wykazano w przytoczonej rozprawie.
