15. „Za pas jéj służy państwo Neptunowe,
Za naturalny wał — Alpejskie szczyty:
Grzbiet Apeninów dzieli na połowę
Kraj Marsowemi dzieły znakomity:
Z czasem rozpękły boskie wały owe,
Znikła wojenna sztuka i zaszczyty:
I dziś na gruzach, ma tron i owczarnię
Namiestnik Boga, co pokornych garnie.
16. „Oto jest Galia, dobrze światu znana
Z Cezara zwycięstw, pamiętnéj epoki:
Zrasza ją hojnie, Rodan i Sekwana,
Chłodna Garonna, oraz Ren głębo ki:
Krańcem jéj — góry, kędy pochowana
Nimfa Pirene:[1] tu, w głębiach opoki
Pożar, jak niesie wieść, stopił metale,
Aż biegły z wnętrza gór, jak złote fale. —
17. „Z tych gór obaczysz Hiszpanię szlachetną,
Co niby głową jest całéj Europy;
Nieraz fortuna ją, z jéj chwałą świetną,
To wywyższała, to gniotła pod stopy:
Lecz żadne moce téj chwały nie przetną,
Niestałość losu, podstępu pochopy
Nie wydrą męstwa i nic nie ochłodzi
Krwi bohaterów, jakich ten kraj rodzi. —
18. „Z krainą Maurów Hiszpania się styka,
Jak gdyby chciała zawrzéć morskie łona,
Zniszczyć ostatnią pracę Tebańczyka,
Słynną cieśninę, co śród skał żłobiona. —
Niemało ludów ziemia ta zamyka,
Które ocean garnie w swe ramiona;
Ludów tak głośnych z zacności i męstwa,
Iż każdy godnym zda ci się pierwszeństwa.
19. „Z nich Aragończyk, co z męstwem niemałém
Gród Partenopy[2] ukorzył burzliwy;
I Asturyjczyk, co piersi swych wałem
Stał przeciw Maurów potędze straszliwéj;
Chytry Galicyi syn — i ten, co całém
Państwem zawładnął — Kastylczyk szczęśliwy,
Co dźwignął kraj swój i złączył u tronu
Ziemie Granady, Betyki, Leonu.
- ↑ Pirene — córka Bebryksa, króla téj części Hiszpanii, która graniczy z Francyą, była uwiedzioną przez Herkulesa. Uciekając przed gniewem ojcowskim schroniła się w góry i została tam pożartą przez dzikie zwierzęta. Herkules pochował jéj szczątki na górze. Stąd nazwa gór Pirenejskich. Kosztowne miny w nich zawarte dały początek podaniu, iż złoto i srebro płynęło z nich potokami. Dyodor Sycylijski pojął to dosłownie i utrzymuje, że gdy pewnego razu pastuszkowie zapuścili ogień w ogromne lasy pokrywające góry, metale ukryte w łonie ziemi, stopiły się i wytrysły potokami na powierzchnię.
- ↑ Partenopa — Syrena, która z rozpaczy, iż nie może czarem swego głosu zatrzymać Ulisesa — śmierć sobie zadała. Mieszkańcy nadbrzeżni pochowali ją i miastu wzniesionemu w tém miejscu nadali jéj imię: Dziś — to Neapol.
