Strona:PL Luís de Camões - Luzyady.djvu/274

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
Objaśnienia do pieśni X-éj.


(oktawa 1). Koronisa, córka Flegiasza, króla Lapitów, ukochana przez Apollina, była mu niewierną. Apollin przeszył ją strzałą, lecz ulitował się nad mającém przyjść na świat dzieckiem, uratował je i oddał na opiekę Chironowi. Dziecięciem tém był Eskulap.
(ok. 1). Temistan — starożytna nazwa Meksyku (Lamarre).
(ok. 8). Demodokus — pieśniarz grecki, o którym Homer opowiada w Odysei, iż opiewał zdobycie Troi w obec Ulisesa u Feaków.
(ok. 8). Wergiliusz w Eneidzie przedstawia piewcę Jopasa, śpiewającego przy dźwiękach złotéj cytary w pałacu Dydony, kiedy ta wyprawia ucztę na przyjęcie Eneasza i jego drużyny.
(ok. 11). Trimumpara, król Kochinchiny i najwyższy kapłan swego narodu, przyjął stronę Portugalczyków i orężem sprawę ich popierał. (Lamarre.)
(ok. 21). Leonidas, król Sparty, broniąc Termopilów przeciw Persom, poległ bohaterską śmiercią w 480 r. przed Chryst. Liczbę jego wojska historycy rozmaicie podają.
(ok. 21). Publiusz Horacyusz Kokles, o którym mówi podanie, że podczas wojny z Porseną, królem Etrusków, w 507 r. (prz. Chryst.) z dwoma towarzyszami, a późniéj sam jeden, bronił przeciwko napierającym nieprzyjaciołom mostu na Tybrze dopóty, dopóki ten nie został zerwany; następnie w pełném uzbrojeniu rzucił się w Tyber i do swoich na drugi brzeg przepłynął.
(ok. 21). Fabiusze — znakomita i wsławiona wielkiemi zasługami w ojczymie rodzina rzymska; najsłynniejszym jéj członkiem był Kwintus Fabius Maximus, przezwany Cunctator, który zyskał wielką sławę w wojnie Punickiéj, kiedy mianowany dyktatorem po klęsce trazymeńskiéj w 217 r., umiał roztropnem zwlekaniem uniknąć stanowczéj bitwy, drażnić Hanibala i dać Rzymianom czas do zgromadzenia nowych zastępów.
(ok. 22). Edward Pacheco Pereira, — jeden z wodzów floty wysłanéj przez kr. Emanuela do Indyj w 1503 r., odznaczył się tam niezmierném bohaterstwem i gieniuszem wojennym, co téż Camoens dość szczegółowo opowiada. Po powrocie wszakże do ojczyzny — mąż ten, zrazu wynagrodzony przez króla, następnie spotwarzony, został okuty w żelaza i umarł z nędzy.