Zdarzyło się to w jednym z krajów koronnych Austryi, w wielkiem, na poły słowiańskiem mieście, gdzie wówczas, jako młody oficer, należałem do załogi.
Dyrektor miejscowego teatru ogłosił sążnistymi plakatami, że zamieni swoją świątynię Melpomeny w olbrzymie orfeum, zatrudniając oczywiście cały personal teatralny, do którego zaliczała się niezwykła piękność, w osobie diwy Asmy Roganow.
Dyrektor, bawiąc nieraz w naszem towarzystwie w kasynie, opowiadał o niej niestworzone rzeczy. Z jakiej pochodziła narodowości, trudno byłoby dociec. Mówiono, że była Rosyanką. Były jednak czasy, kiedy w świecie artystycznym i teatralnym dominowały nazwiska wyłącznie francuskie lub włoskie, potem nastała moda angielszczyzny, dalej na pierwszy plan wysunęli się artyści i muzycy Polacy, nareszcie przyszła kolej na Rosyan. Autorowie niemieccy podpisywali się: Samarow, Szubin i t. p., a mistrzowie areny i trapezu szli za ich przykładem, przybierając słowiańskie, modne nazwiska.
Zawdzięczam to uprzejmemu dyrektorowi, który swoich przyjaciół i wielbicieli sztuki wtajemniczał w zakulisowe sprawy, że poznałem osobiście Asmę, nim jeszcze wystąpiła publicznie.
Już pierwsze moje wrażenie było pewnego rodzaju rozczarowaniem. Asma przedstawiała się jako silna, dobrze rozwinięta kobieta, otyła i podstarzała, ale mimo to jeszcze piękna. Co do właściwości zewnętrznego wyglądu, to z rysów sądząc, mogła ona pochodzić zarówno z Rosyi, jak i z któregokolwiek miasta północno-niemieckiego, ponieważ i nad morzem Północnem można spotkać podobne typy kobiece z okrągłą, pełną twarzą, małym, zadartym nieco noskiem i wspaniałą
