Ta strona została przepisana.
aby ſami mogli śię perfekcyonować do uczenia innych dźieći, i wiele na tym należy, aby dźieći nie były zaniedbane w takiey prywatney Informacyi, tedy ći, ktorzy takich Informatorow przyimuią, tym punktem ſą obowiązani.
34.
Dźieci po wśiach, ieźli ſą wyuczone, mogą za doświadczeniem przed 13. rokiem z ſzkoły wyiść.
Po wśiach dźieći, kiedyby ktore były tak wyuczone, żeby śię więcey w tey wieyſkiey ſzkole nauczyć nie mogły, pozwalamy przedd ſkończeniem trzynaſtego roku z tey ſzkoły wyiść, iednakże, że ſą examinowane od Plebana tego mieyſca, powinni rodźice i opiekunowie od niego, ſzkoły Inſpektorowi Ateſtatum pokazać, a on doświadczywſzy, ieźli śię wyczyły, dopiero ich od ſzkoły uwolni.
35.
Dominia, czyli Pańſtwa nie maią dźieći przed 13. rokiem do ſłużby przyimować.
A żeby zaś dźieći od ſzkoły nie odrywać, zakazuiemy Dominiom, czyli Pańſtwom, aby nie przymuſzali młodych ſwoich poddanych do ſłużby dworſkiey przed 13. rokiem, iednakże po ſkończonym osmym roku w lećie do paſzenia bydła mogą ich przyiąć, ale w niedźielę powinni ie w godźiny powtarzania poſyłać.
36.
Dźieći nie maiące 13. Lat ſłużącce u Chłopow, od S. Andrzeia aż do zapuſtowraz na dźień maią bydź do ſzkoły poſyłane.
Kiedy chłopi ubogi dźieći przed 13. rokiem do ſłużby przyimą, to powinni od S. Andrzeia aż do Zapuſtow raz na dźień przed południem, albo po południu do ſzkoły poſyłać, i od nich połowę, co ieſt wyznaczono od ſzkoły, Bakalarzowi zapłaćić. Ieżeliby zaś tych ſłużących zaniechali, do ſzkoły poſyłać, podlegaią tey karze, nie tylko wſzyſtko, ale i dwoiſto od ſzkoły zapłaćić, a ieżeliby w tym niepoſłuſzni byli, będą od Pańſtwa i więcey na ćiele karani.
Bakalarze zaś połową zapłatą od takich dźieći maią śię kontentować.
Bakalarze zaś połową zapłatą od takich dźieći maią śię kontentować.
37.
Ułożona od ſzkoł zapłata.
Cosmy zaś dla ſzkoł na wśiach ułożyli, przy tym śię zoſtaie żeby śię dzieći uczyły piſać, czytać i rachować, iako pomnieniona Iuſtrukcya pokazuie. W miaſtach zaś, gdźie zwyczay był bez zapłaty informować dźieći, w czytaniu, piſaniu w rachunkach, w Muzyce i w łaćinſkim ięzyku, niech i daley tego partycypuią, i żadney od tych nauk zapłaty nie maią Preceptorowie pretendować, ieżeliby doſkonałe ſufficiencye mieli do pożyćia. Co śię tycze po więkſzych miaſtach według tego ułożenia Preceptorow, ktorzy obowiązani ſą i w innych ſcyencyach informować, maią ſzkoł-Inspektorowie według okolicznośći mieyſca i dźieći ſzkolną zapłatę Preceptorom ułożyć. Iednakże od każdey rzeczy uczącey śię od oſoby 6. d. groſz na mieśiąć wynośić nie ma.
Wiele przedtym w Każdym Mieśćie dawali od Szkoły, niech przy tym Zucyczaiu zoſtanie.
Wiele przedtym w Każdym Mieśćie dawali od Szkoły, niech przy tym Zucyczaiu zoſtanie.
38.
Kolekty dla ubogich dźieći dwa razy na rok w kazdym Parafialnym Kośćiele maią bydź zbierane.
Chcąc zaś ubogim rodźicom ułatwiać, ktorym ſwoim dźiećiom nieſtaie, aby mogli od ſzkoły płaćić, iako też kśiążki, papier i inne rzeczy kupić, rozkazuiemy, aby dwa razy w roku, to ieſt w pierwſzą niedźielę po trzech krolach, i dwunaſtą po źielonych świątkach dla tych ubogich dźieći zbierane były pieniądze w kośćiele. Pleban ſwoiey Parafii na kzaniu powinien ſwoim ſłuchaczom przed oczy przełożyć; że każdy krześćianin
