organizacji
rodowej.
Jak panowanie możnowładztwa nie zdołało wykorzenić tego szczątku dawnej wolności ludowej, tak panujący feodalizm ze swemi stosunkami senjorjalno-wasalnemi nie przytłumił ostatecznie resztek prastarej organizacji rodowej, datującej się z epoki pasterstwa i koczowniczego trybu życia. Zarówno w czasie wojny, na polu bitwy i w obozie, jak w czasie pokoju, wśród codziennej pracy i rozrywki wyraźnie odróżniały się od siebio dwie klasy feodalne: szlachty i włościaństwa. Pierwsza dzieliła się na grupy, związane ze sobą stosunkami senjorjalno-wasalnemi; druga zorganizowana była w gminy wiejskie, w części sfeodalizowane, w części jeszcze wolne. Więź polityczna łączyła pierwszą, a sąsiedzka drugą. Były atoli wypadki, gdy występowała i stara więź rodowa, nie znająca feodalnych przegródek. Feakowie, za sprawą Ateny i na rozkaz króla Alcynousa, szykowali Odyseuszowi powrót do ojczystej laki. Król zarządził wybór 52 wioślarzy, zapewne po 4 od każdego z 13 „szczepów“ (fylaj), na które dzielił się naród feacki (Odyseja VIII, 390). Nie były to wszakże właściwe związki rodów, raczej senjorje 13 najmożniejszych panów (basilejs), z których jednym był sam król. Na Scherji zatem w całej rozciągłości panował już ustrój feodalny i szczątkowa nazwa szczepu oznaczała ludność, zamieszkałą na terytorjum senjora. Kategorje rodowe wyraźniej występują w starszej, niż Odyseja, Iljadzie (II, 362 i nast.). W chwili przygotowywania ataku na Trojan, Nestor radził Agamemnonowi „uszykować wojska według rodów i „bractw“ (kata fyla, kata fretras), żeby „bractwo bractwu, a ród rodowi pomagał“. Był to widocznie stary szyk bojowy, już wychodzący wówczas z użycia lub
