własności gruntowej
w Lakonji
W rezultacie koncentracji własności gruntowej i proletaryzacji gminu w Lakonji szlacheckiego wytworzyła się w III w. w Sparcie nader groźna dla militarnego państwa sytuacja. Wszędzie gdzieindziej kwestja agrarna stanowiła zagadnienie społeczne: czy to w przemysłowo-handlowej Attyce, czy w szlachecko-chłopskiej Tesalji. W Sparcie była problematem przedewszystkiem politycznej natury. Chodziło o to, jak podtrzymać organizację państwową spartjatów, gdy jej podpora i podstawa — armja szlachecka — rozpadła się w gruzy. Jak utrzymać w zależności od garstki oligarchów masę niespartjackiej ludności? Gdy wszędzie gdzieindziej kwestię agrarną wysuwały przeciw rządowi stronnictwa ludowe i rewolucyjne, w Sparcie podjął ją król, poparty przez część rządu, a pobudką do inicjatywy nie była bynajmniej chęć obrony interesów wydziedziczonych, lecz jedynie obawa o przyszłość zagrożonego w swej egzystencji państwa. Mówiono, że w w. III cały obszar starej Lakonji, w którym ongi było 9–10 tysięcy majątków szlacheckich, należał do 100 mniej więcej rodzin magnackich, gdy król Agis III wystąpił z projektem reformy, mającej uratować państwo spartjackie. Do stronnictwa królewskiego, prócz najbliższych krewnych Agisa, należeli niektórzy członkowie geruzji, a nawet jeden z eforów, Lizander. Udało się złożyć z tronu wrogo dla projektów usposobionego króla Leonidasa i na jego miejsce wprowadzić sprzyjającego reformom Kleombrotosa. Usunięto również tych eforów, którzy wystąpili przeciw Lizandrowi i jego partyjnym wspólnikom z oskarżeniami o zamiary przeciwkonstytucyjne. W r. 242–1 król Agis
