Strona:PL Jebb - Historya literatury greckiej.djvu/64

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

lidyjski (majorowy) do łagodnego patosu. Grecy mieli subtelne poczucie moralnego oddziaływania tych strojów. Plato dopuszczał wzniosły frygijski i ożywiony dorycki stroje w swojej rzeczypospolitej idealnej, lecz odrzucał denerwujący lidyjski. To co wiemy o melodyi greckiej, każe przypuszczać, iż była ona prosta, lecz niezbyt miła dla naszego ucha. Zdaje się, iż posiadali znajomość głównych zasad harmonii, lecz w praktyce przynajmniej była ona bardzo surową.
15. Poezya liryczna Greków nie ograniczała się do szczupłego kółka wskutek ścisłego związku swego z muzyką, gdyż muzyka stanowiła niezbędną część wychowania. Chłopcy w szkole uczyli się od harfistów, aby umieli przynajmniej nastroić lirę na rozmaite tony i zagrać prosty akompaniament. W jednej z komedyj Arystofanesa spotykamy żart, skierowany przeciwko demagogowi Kleonowi, iż gdy był w szkole, nastrajał zawsze lirę swoją na ton dorycki (alluzya do doron — „łapówka”), a nigdy nie mógł nauczyć się innych strojów. Arystoteles kładzie nacisk na doniosłość ćwiczeń muzycznych, nietylko jako szkoły smaku i charakteru, lecz także jako szlachetnej rozrywki w późniejszem życiu; żąda tylko, aby obywatel nie pozbawiał siebie zdolności do ćwiczeń męskich, pracując zbytnio nad wyrobieniem się na muzyka zawodowego.
16. Poezya liryczna eolska. Eolczycy z Lesbos słynęli od najdawniejszych czasów z muzyki i śpiewów lirycznych, uprawianych w ich szkołach. Dawna legenda opowiada, jako, gdy pieśniarz Orfeusz został rozszarpany przez bachantki w Tracyi, głowa jego i lira uniesione zostały w morze prądem rzeki Hebros, a zmarłe usta wydawały wciąż pieśń, až fale przybiły obie ku Antisso w Lesbos, gdzie pochowano głowę, a lirę zawieszono w świątyni