Strona:PL Jebb - Historya literatury greckiej.djvu/38

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

naród, w miarę jak dojrzewa, odwraca się zwykle od młodzieńczej swojej poezyi lub pozwala jej zaginąć. Cycero opłakuje utratę dawnych rzymskich baśni; angielskie ballady w zbiorach Percy’ego stanowią zaledwie pokłosie niegdyś obfitego żniwa; Walter-Scott przybył zaledwie w czas, aby ocalić resztki poezyi minstreli szkockich. Lecz poematy Homera były dosyć proste i silne, aby być popularnemi we wczesnej dobie, a dosyć dojrzałe pod względem artystycznym, aby się podobać w wieku dojrzałej kultury. Dzieci uczyły się Homera na pamięć w szkole, kapłani cytowali go w sprawach dotyczących bogów, moraliści szukali w nim przepisów, statyści argumentów, miasta powoływały się na nie dla uzasadnienia swych roszczeń terytoryalnych lub dotyczących sojuszów, dawne rady szukały w nim tytułów do swojej chwały. Zaczynając od r. 450 prz. Chr. rozmaite miasta sporządzają publiczne wydania poematów dla użytku na uroczystościach publicznych. Były edycye: massylijska, chioska, synopejska. Argos, Cypr i Kreta posiadały swoje. Istniały również liczne wydania prywatne, dzieła pojedyńczych redaktorów. Najsłynniejszem z nich było to, które Arystoteles przygotował dla ucznia swego Aleksandra znane pod nazwą „edycyi szkatułkowej," pochodzącej od obsadzonej drogiemi kamieniami skrzyni, w której Aleksander miał wozić je z sobą w wyprawach wschodnich.
Uczone studya nad Homerem w Aleksandryi dosięgły szczytu w osobie Arystarcha (156 przed Chryst.), którego tekst stał się wzorowym i służy za podstawę dziś używanemu. Uczeni aleksandryjscy nie mieli tekstu tak dawnego, jak Peizistrates; mało co wiedzieli o pracach komisyi; posługiwali się poprostu wydaniami miejskiemi, głównie