Strona:PL Jebb - Historya literatury greckiej.djvu/19

muzyki, dający przepowiednie i uzdrawiający. Do niego śpiewano peany czyli pieśni o zdrowiu, gdy proszono go o pomoc lub dziękowano za pomoc okazaną. Drugą była Demeter, ziemia-macierz, dawczyni zboża; hymny do niej opiewały jej dobroć lub jej troski, gdy poszukiwała córki Persefony, zbłąkanej w mrocznym świecie podziemnym, lub jej radość, gdy ją odnalazła. Dyonizos był bogiem wina, radości i zabaw, oraz wszelkiego szału zmysłowego, podnoszącego umysł. Zarówno Dyonizos jak i Demeter łączyli się w nauce mistycznej z ideą życia pozagrobowego. Cybele było imię, które Frygijczycy Azyi Mniejszej nadawali matce bogów; czczono ją przy dźwiękach kotłów i muzyce fletni, oraz dzikich tańcach, wykonywanych przez kapłanów, zwanych korybantami.
 20. Poeci legendarni. Najdawniejszym poetą legendy greckiej jest Orfeusz. Imię tej postaci mytycznej jest grecką formą induskiego Ribhu. Ribhowie występują w hymnach indyjskich, jako wielcy sztukmistrze, pierwsi śmiertelnicy, którzy zostali wyniesieni do godności bogów. Orfeusz, podobnie jak i inni poeci najdawniejsi, wywodzi się z Tracyi. To znaczy, że miał łączność ze czcią, muz, bogiń, które opiekowały się poezyą. Cześć (dla nich przeszła od Traków do Greków w Pierii, miejscowości, znajdującej się na północno-wschodniem wybrzeżu Tessalii, skąd rozpowszechniła się do Parnasu w Focydzie i Helikonu w Beocyi. Od najdawniejszych czasów Grecy łączyli z imieniem Orfeusza mistyczną naukę o pochodzeniu świata i nieśmiertelności duszy, a łączyli z tem kult Dyonizosa w świecie podziemnym. Musaeus (czyt. Muzeus, to znaczy sługa muz), zwany także „trakiem” i uczniem Orfeusza, łączy się w podaniu z mistycznym kultem Demetry w Eleuzis w Attyce.