przez uczniów Sokratesa Aleksamenosa z Teos, a prawdopodobnie także przez Zenona z Elei i innych. Plato pierwszy wszakże podniósł dyalog do formy artystycznej. Najdawniejsze dyalogi napisane przed śmiercią Sokratesa lub wkrótce po niej, kreślą istotne rysy metody platońskiej i odzwierciadlają duch nauki Sokratesa w przeciwstawieniu do sofistów. Potęga dramatyczna i humor Platona najlepiej się uwydatnia w tych dyalogach, gdzie wyprowadzone są postacie sofistów, nadętych retorów; takimi są „Protagoras” i „Eutydemos.”
25. Wkrótce po powrocie do Aten w r. 395 ogłosił „Gorgiasza,” który można uważać za oświadczenie wobec świata ateńskiego, że zrzeka się zawodu politycznego. Pierwotny szkic „Rzeczypospolitej,” podający dodatkowe powody tego postanowienia, ukazał się zapewne w krótkim czasie. w szeregu dyalogów, zaczynającym się może od „Teeteta,” a obejmującym „Sofistę,” „Polityka” i „Parmenidesa,” wyrabia stopniowo zasady drogą dyskusyi. „Fedros” napisany prawdopodobnie po pierwszej podróży do Sycylii w r. 389, w chwili, gdy rozpoczynał wykłady w Akademii, ma się do „Gorgiasza” jako dojrzałe i poprawione a uzupełnione powtórzenie poglądów, skreślonych pierwotnie w formie szkicowej. Późniejsze dyalogi: „Uczta,” „Fedon,” „Fileh” i „Rzeczpospolita” w formie swojej ostatecznej wykazują wpływ szkoły Pitagorasa, która stosowała naukę mistyczną o liczbach do teoryi istnienia rzeczywistego, a z którą, poznał się Plato w podróżach swoich po Włochach południowych[1].
- ↑ P. Lutosławski na podstawie badań nad stylem ustanawia następujący porządek dyalogów: okres I; »Dyalogi so-
