Strona:PL Jebb - Historya literatury greckiej.djvu/129

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

dził się w Atenach, nie miał praw obywatelskich. Spędziwszy młodość w Turii we Włoszech południowych, osiadł w Atenach, będąc już zamożnym, w r. 412. W roku 404 uciekł od Trzydziestu Tyranów, którzy zabili jego brata Polemarcha; po odnowieniu zaś demokracyi oskarżył Erotostenesa, jednego z Trzydziestu, w najwspanialszej z mów, jakie po nim pozostały (403), jedynej, o której wiemy, że sam ją wygłosił w Atenach. W roku 388 przemawiał do Greków zgromadzonych w Olimpii, nakłaniając ich do połączenia się przeciwko dwum nieprzyjaciołom Grecyi: Dyonizyuszowi, tyranowi Syrakuz na zachodzie, a Persyi na wschodzie. „Mowa przeciwko Agoratosowi” (399?) miała na celu oskarżenie denuncyatora, który prze: oszczerstwa spowodował śmierć obywateli pod panowaniem Trzydziestu Tyranów. Przeważną większość z 34 znanych nam mów ułożył Liziasz dla klijentów swoich ku obronie w sprawach publicznych lub prywatnych. Wykazują one talent dramatyczny, z jakim umiał zastosować styl swój do stanowiska i charakteru mówcy. Dawni krytycy uważają Liziasza za wzór stylu prostego, w wymowie, ukrywającego sztukę a naśladującego mowę potoczną; przeciwstawnym mu jest styl wzniosły Antifona oraz średni styl Izokratesa.
7. Izokrates różni się od innych mówców greckich tem, że przeznaczał mowy swoje raczej do czytania niż do mówienia. Mniej czysty smak ma niż Liziasz; wytworzył wszakże prozę literacką, która od r. 350 służyła za wzór powszechny. Znamionami jej są: unikanie mowy poetyckiej i deklamacyi, użycie szerokich płynnych okresów, wielka gładkość powstająca głównie stąd, że starannie unika, aby po słowie kończącym się na samo. głoskę nie nastąpiło inne, zaczynające się rów-