Strona:PL Jebb - Historya literatury greckiej.djvu/110

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

390 prz. Chr.; szczytowym jej punktem i początkowym schyłkiem był Arystofanes. Średnia, trwająca od 390–320 prz. Chr. stanowi przejście od politycznej do czysto społecznej komedyi. Nie ma ani tego polotu fantazyi, ani siły satyrycznej; przedmiotem krytyki są tu głównie filozofia i literatura; muzyka chóralna znika. Do przedstawicieli jej należą Antifanes, któremu przypisują 260 komedyj i Aleksis, który miał być autorem 245; także dwaj synowie Arystofanesa, Araras i Filip. Nowa komedya kwitnie od 320–250, zbliża się do naszej komedyi obyczajowej. Głównymi charakterami były: surowy lub słaby ojciec, syn, którego szaleństwom dopomaga niewolnik lub głodny pasożyt, pieniacz wzniecający procesy lub chełpliwy poszukiwacz szczęścia. Menander, Filemon i Difilus celowali w kreśleniu charakterów. Dramatopisarze rzymscy naśladowali ich. Juliusz Cezar nazywał Terencyusza „Półmenandrem,” posiadał bowiem wytworność jego stylu, lecz nie miał równej siły komizmu. Gdy mówimy o starej, średniej i nowej komedyi, powinniśmy pamiętać, iż są to tylko następujące po sobie fazy nieprzerywającego się rozwoju, które wynikały z upadku i ostatecznego zaniku dawnego politycznego życia w Atenach.


ROZDZIAŁ II.
Początki prozy. Historya.
Dawni prozaicy jońscy (550–450). — Herodot (484–428). — Tucydides (471–400). — Ksenofontes (431–354).

1. Poezya grecka doszła do dojrzałości w najdoskonalszej swojej formie w dramacie attyckim,