Strona:PL Jebb - Historya literatury greckiej.djvu/11

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

przed różami, a jedne owoce dojrzewają wcześniej niż inne, tak złoty wiek geniuszu greckiego miał swoje doby, w których pączkowały, kwitły i więdły rozmaite rodzaje literatury. Literatura, naśladująca obce wzory, może zaczynać się od jakiegokolwiekbądź rodzaju poezyi lub prozy, a rozmaite rodzaje utworów mogą rozkwitać jednocześnie. Grecy wszakże nie mieli wzorów. Wynajdywali style poezyi i prozy, doskonaląc je jedne po drugich. Sprawa wynajdywania postępowała krok w krok z rozwojem życia umysłowego i społecznego. Każda ze znaczniejszych gałęzi rasy greckiej, gdy kolej na nią przychodziła, wykonywała tę część ogólnego dzieła, do której najlepiej się nadawała.
10. Trzy główne gałęzie stanowiły: eolska, dorycka i jońska. W czasie, gdy rozpoczynają się pisane dzieje, głównemi siedzibami Eolów były: Tesalia, Beocya, Etolia i Akarnania; w Peloponezie: Arkadya, Elis i Achaja; wybrzeże północno-zachodnie Azyi Mniejszej i wyspa Lesbos; wreszcie kolonie na południowo-wschodniem wybrzeżu Italii, tak zwana Wielka Grecya i Krotona. Dorowie zajmowali Argolidę, Messenę i Lakonię w Peloponezie; Korynt i Megere; kolonie na południowo-zachodniem wybrzeżu Azyi Mniejszej; wyspy Kretę i Rodos; Syrakuzę i inne kolonie na wschodniem i południowem wybrzeżu Sycylii; Tarent i inne kolonie w Wielkiej Grecyi. Attycka część plemienia jońskiego zajmowała Attykę i Eubeę; Jończycy mieli także kolonie na zachodnim brzegu Azyi Mniejszej, mając Eolów na północ, Dorów zaś na południe; do nich należały wyspy Samos i Chios, oraz większa część wysepek egejskich; prócz tego daleko rozrzucone kolonie i miasta we Włoszech, Sycylii i na Euxynie.
11. Każda z tych trzech gałęzi posługiwała się