wziął kiedyś wyłącznie na siebie trud około dziejów Warszawy i wydał wiele materjałów, ale nieszczęśliwy był zawsze, ilekroć się tylko razy sam pokusił wybudować co, lub opowiadać.
Historja ludzi i wogóle wszystkich instytucyj ludowych zainteresowała w ostatnich czasach badacza bardzo zdolnego i sumiennego; jest to książę Jan Tadeusz Lubomirski, który owoce prac swoich drukował w Bibliotece warszawskiéj (Rolnicza ludność, Starostwo ratneńskie i t. d.). Mało dotąd wprawdzie było tych rozpraw, ale znać jest po ich duchu i zakroju, jak wielkie skarby do odkrycia ma nauka przed sobą na téj niebadanéj dotąd drodze. Lubomirski zajmuje się finansowością dawnéj Polski, przemysłem jéj i handlem, systemem opodatkowania [1]). Wielkiéj wagi są także badania o finansach Polski Feliksa Zielińskiego; pisarz to pierwszego rzędu zdolności, specjalnie do zbadania przedmiotu tego się ukształcił, ale nauki dotyka się rzadko i czasami, a nieoceniona to szkoda [2]). Bliski jest do nich treścią prac swoich Edmund Stawiski, obywatel z Sieradzkiego. Robił poszukiwania nad rolnictwem Polski, dotykał i stosunków handlowych, o ile związek mają z rolnictwem, ale Stawiski jest tylko dyletantem w nauce, pomimo zdolności swoich; na obrany temat pisze fantazje, które nauki w niczém nie zbogacają. Nie można dzisiaj pisać historji z książek, nie można także bawić się nauką, trzeba jéj się oddać zupełnie. Rozprawy Stawiskiego czytają się mile, jest w nich styl, pewny układ artystyczny, zaokrąglenie, ale nawet nie mają téj zasługi, żeby popularyzowały naukę, skoro rozsiewają błędy i uprzedzenia. Najmniejsze rozprawki Lubomirskiego i Zielińskiego wiele nauczą, a w Stawiskim wątku mało, bo dość ogólników nieusprawiedliwionych. Właśnie badania takie, jak Lubo-
- ↑ X. J. T. Lubomirski, urodzony w roku 1826, prezes warszawskiego towarzystwa dobroczynności. Wydał „Kodeks dyplomatyczny mazowiecki “ (1863), „Pamiętniki Jewłaszewskiego“, „Trzy rozdziały z historji skarbowości w Polsce“ (1809), „ Listy Stanisława Żółkiewskiego“ itd. Jego staraniem podjęto ważne wydawnictwo Encyklopedji rolniczéj. Jest to pisarz sumienny, uczony i z prawdziwem zamiłowaniem oddajacy się pracy naukowéj.Przyp. wyd.
- ↑ F. Zieliński urodzony w roku 1817 w Warszawie, umarł w roku 1876. Ekonomista, współredaktor Biblioteki warszawskiéj, sekretarz Rady stanu. Osobno wydał „Ustawę wekslową niemiecką“, „O zakładach kredytowych“ i t. d.Przyp. wyd.
