dokładniejszą monografję o dziejopisach narodowych, ustęp ważny z historji literatury [1]).
Wiele zwiastuje i budzi ducha Kazimierz Jarochowski. Wydał „Tekę Podoskiego“, materjał ciekawy do historji czasów saskich. Napisał dzieje pierwszych lat panowania Augusta II i wogóle widać to po licznych jego rozprawach, że szczególniéj się poświęca studjowaniu téj epoki i wogóle XVIII wieku (O porwaniu królewiczów Sobieskich, o Ponińskim staroście kopanickim itd.). Pisarz sumienny i zdolny, gorliwie się bierze do nauki, zna poważne nawet źródła i robi studja nad niemi (kronika Helmolda); umie i z gazet starych wyciągać treść pożyteczną (Kronika Pruss południowych) i t. d. Zarzut mu ten, że zbyt zawcześnie zrywa się do sądu o dawnych stosunkach; sąd ten wywiedziony albowiem nie z długoletnich mozolnych śledzeń nad nauką, niemając jeszcze potrzebnéj głębokości i dojrzałości obraca się dotąd na stanowisku zdrowego rozsądku; podług téj miary wiele instytucyj wogóle, nie tylko u nas, ale i wszędzie pokaże się czemś nielogiczném i niesprawiedliwém, a wszelako każdy naród wyrobił się z własnych zasad i pierwiastków; co jednemu nie służy, drugiemu może być dobre i zbawienne. Stanowisko zdrowego rozsądku wszystkie państwa i narody uorganizowałaby na jeden sposób, co niepodobna. Praca sumienna a wytrwała, chęć oświecenia się prawdziwego da z czasem każdemu badaczowi sąd sprawiedliwy o przeszłości; potrzeba tylko brać się do nauki bez żadnych uprzedzeń i przesądów, potrzeba odrzucić z myśli wszystko ogólnikowe, co się kiedykolwiek czytało i słyszało o przeszłości, a wtedy i zdumieniu odjąć się nie będzie można, jak wszystko stanie w jasném świetle, do któregośmy nie nawykli i nauka z inném zupełnie ukaże się obliczem [2]).
- ↑ Nehring pracy swojéj nie dokończył, napisał natomiast jednotomową historję literatury polskiéj, która wyszła w roku 1866 w Poznaniu. Jest to podręcznik dla szkół. Większa część dzieła zajmuje literatura XIX wieku z uszczerbkiem dla dawnéj literatury, która zbyt pobieżnie jest traktowana.
Nehring urodził się w Kłecku w Poznańskiem, wykłada obecnie dzieje literatur słowiańskich na uniwersytecie wrocławskim.Przyp. wyd. - ↑ K. Jarochowski, urodzony w roku 1828, sędzia w Poznaniu. Wydał w ostatnich czasach dalsze „dzieje panowania Augusta II“ i „nowe studja historyczne“.Przyp. wyd.
