Strona:PL J Bartoszewicz Historja literatury polskiej.djvu/711

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

wyrazimy, niewinnością stylu i obrazów. Pani Seweryna z Zochowskich Pruszakowa, tworzy niezmiernie łatwo a miło, tylko za monotonnie, zresztą zakres jéj pracy znacznie rozleglejszy, jak innych poetek; pisze powieści, wydaje „Rozrywki“, tłómaczy książki pewnéj wartości naukowéj i tem rozszerza zakres wiadomości narodowych (Listy o Ameryce Fryderyki Bremer, dzieje literatur północnych Eichhoffa, Ozanama, Venturę) [1]). Na Litwie jest druga Gabryella, ale nie z przybranem imieniem bo Gabryella z Ginterów księżna Puzynina; talent zacny i poczciwy [2]). Ponad te wszystkie poetki, „ponad ziemie, ponad wody“, chce bujać Deotyma.
Deotyma, Jadwiga Łuszczewska, warszawianka, improwizuje ciągle; poezja jéj zimna, filozoficzna, niedostępna dla wszystkich, ma wiele w sobie z dydaktyzmu starego. Niedawno zaczęła myśleć o dramacie narodowym, o epopei i napisała „Tomirę“, a potem poemat o Lechu, jest to początek, ustęp jeden, ma albowiem poetka wyśpiewać całą „Polskę w pieśni“. Tyszyński największym jéj zwolennikiem pomiędzy recenzentami.

288. Dramat jest słabszy jeszcze. Oprócz komedyj Skarbka i Korzeniowskiego odznaczał się kiedyś pracę dla teatru Adam Gorczyński w Galicji pod Krakowem, który pisywał małe powiastki historyczne, pod nazwiskiem Jadama; są to jednak rzeczy mniejszéj wartości. Korzeniowskiego z ostatnich czasów mamy piękny dramat „Cyganie“ obrazek dramatyczny i obrazek „Gentile Belini“. Z dawniejszych najsławniejszym jest dramat najwięcéj zacny myślą „Karpaccy górale“. Komedje Korzeniowskiego wiele miały powodzenia na teatrze, Stanisław Bogusławski, syn Wojciecha, pisze komedje według dawnych wzorów i dowcipne są, wiersz w nich gładki, ale literatury nie bogacą.

  1. S. z Ż. Pruszakowa, dziś Duchińska, żona historyka, jest niezmordowana w pracy. Literatura jéj winna także przyswojenie wielu utworów poetycznych. Tłómaczenia te jéj są piękne, odznaczają się formą i czystością języka. Duchińska poświęca się także etnografii. Mieszka stale w Szwajcarji.
    Przyp. wyd.
  2. G. Puzynina zmarła w roku 1869 w Hordziłowie. Główne jéj prace „W imię Boże“ „Daléj w świat“, „Pisma prozą i wierszem“ i t. d.
    Przyp. wyd.