Strona:PL J Bartoszewicz Historja literatury polskiej.djvu/317

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Rodzice jego zamieszkując szczupły domek, utrzymywali się z własnéj pracy: ojciec był murarzem. Umarł bardzo młodo dnia 31 czerwca 1629 roku, mając tylko lat 24. Dobrze późniéj po jego śmierci ogłoszono drukiem poezje Zimorowicza. Pisał je zaś chcąc uczcić wesele brata swojego Bartłomieja, który jako rajca lwowski był deputowanym na elekcję Jana Kazimierza pod Wolą i który zostawił wierszami i prozą dzieł kilka po łacinie. Bartłomiéj ten zbierał także wiadomości o uczonych lwowianinach i opisywał oblężenie Lwowa przez Turków w roku 1772 i t. d.

Szymon wygotował trzy dzieła, naprzód: „Sielanki nowe ruskie“, potém: „Roxolanki, czyli ruskie panny“ i przetłómaczył na polskie greckiego poetę Moscha. Zimorowicz rozlał po swoich poezjach coś miłego i posępnego, chociaż plącze mitologją starożytną z obrządkami chrześciańskiemi, które sięgały prostotą swoją czasów jeszcze pogańskich; zdawałoby się na pozór, że umiał na pamięć wiele z tych pieśni i że się nasłuchał o tych obrzędach pogańskich, które czasów naszych nie doszły. Wystawia np, śmierć młodego śpiewaka; drużyna tedy u niego starosłowiańskim obyczajem nasypuje wielką mogiłę, nasadza ją jałowcem i zdobi wieńcami z barwinku, a zamiast chrześciańskiego napisu na grobie śpiewa piosnkę. Same tytuły sielanek Zimorowicza są narodowe, ruskie i odnoszą się do miejscowych guseł i zabobonów, np. „Trużenicy, Pomarlica“. Poeta to smutny, który czuł piękności i nieszczęścia ziemi ojczystéj, rozpłomieniał się ogniem dla obrazów cudnych natury, a kochał swobodę ludu i bolał okropnie nad nieustającą klęską Rusi, nad napadami tatarów. Tak się unarodowiły te jego pieśni, mianowicie weselne, że lud je do dziś dnia podobno z małemi odmianami śpiewa na Rusi umiejącej po polsku [1]).

  1. Bibliografowie i historycy literatury pomięszali z sobą obu Zimorowiczów; nie wolnym jest od tego i autor. „Sielanki“ są pióra nie Szymona lecz Bartłomieja, autora „pamiątki wojny tureckiéj“, „testamentu luterskiego żartownie napisanego“, „żywotów kozaków lisowskich“, „mowy o męce Chrystusa“, „hymnów na uroczyste święta panny nad matkami“ oraz napisanych po łacinie „żywotów sławnych mężów Lwowa“ i „historyi klasztoru Bernardynów we Lwowie“. Wprawdzie ks. Henryk Felsztyński i F. M. Sobieszczański autorstwo niektórych prac Bartłomieja przypisywali Maciejowi Zimorowiczowi rajcy lwowskiemu, ale znany bibliograf p. Władysław Wisłocki przy wydaniu przedruku „hymnów“ stanowczo przyznaje autorstwo tych prac