Strona:PL J Bartoszewicz Historja literatury polskiej.djvu/246

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Karpiński w nowém tłómaczeniu pieśni Dawida nie tknął wielu psalmów Kochanowskiego. Ale bo i dziwić się trudno powszechnemu poklaskowi narodu, kiedy ujrzał przed sobą nagle wiersz wspaniały, majestatyczny, taki np., w którym Kochanowski daje wzniosie pojęcie Boga;

„Kościół Cię nie ogarnie, wszędy pełno Ciebie,
I w otchłaniach i w morzu, na ziemi i w niebie“.

Było wielu innych poetów co składali pobożne pieśni, Krzysztof Kraiński, Stanisław Sudrowski. Wyżéj nad innych wzniósł się Jakób Gębicki i Maciéj Rybiński, syn wychodźcy czeskiego Jana, który się nazywał w ojczyźnie Rybą i dopiero do Polski przybywszy, ochrzcił się po szlachecku. Ojciec i syn byli poetami i ministrami przy różnych zborach. Jan pisał poezje świeckie, które nazywał „gęślami różnorymnemi“, opiewał tryumfy Jana Zamojskiego i pochwały Lwa Sapiehy, ale muza jego nie unosiła się zbyt wysoko. Za to sprzyjała muza więcéj Maciejowi, który został seniorem zborów wielkopolskich w roku 1608 i umarł 20 maja 1612 roku w Poznaniu [1]). W swojém tłómaczeniu psalmów, Maciéj nieraz dorównał Kochanowskiemu czystością języka i poezii, lubo się tą pracą zajmował w późnéj starości. Śliczny jest i gładki, jakby dziś napisany, wiersz jego o ludziach:

„Jako sen marny, mijają ich lata;
Podobni trawie, która kwitnąc rano
Podcięta, wieczór obraca się w siano“.

Jakób Gębicki zaś był również ministrem helweckim w Dębnicy pod Kaliszem. Uczony, niezmiernie pracowity, dnie i noce trawił na czytaniu ksiąg i pisaniu dzieł polemiczno-religijnych. Układał „hymny starego i nowego testamentu“. Gębicki, który z łacińska

  1. Wielu bibliografów, a za nimi i autor, mylnie nazywa Macieja Rybińskiego synem autora „gęśli różnorodnych“. Omyłka ta nastąpiła z powodu trzech Janów Rybińskich, Jan bowiem, wychodźca czeski, miał dwóch synów: Macieja i Jana, a pierwszego z nich syn również był Janem. Autor „gęśli różnorodnych“ (nie różno-rymnych), był bratem Macieja, professorem w Gdańsku, sekretarzem miasta Torunia.
    Przyp. wyd.