mamy niewątpliwie znaczną większość, bo przeszło ¾ całej ludności wiejskiej. Czytelnik, znający faktyczną wartość rubla, może sobie tedy wyrobić zdanie co do opłakanego położenia tych stu miljonów chłopów.
Z pośród owych stu miljonów najbiedniejsi, wedle powołanego powyżej dzieła, zarabiają rocznie na całą rodzinę około 160 rubli, czyli niespełna czternaście rubli miesięcznie, — lepiej sytuowani 455 rubli rocznie czyli około 38 rubli miesięcznie. I to, powtarzamy, na całą rodzinę! Akurat tyle, by nie umrzeć z głodu, jedząc codziennie gotowaną kaszę tatarczaną. Co prawda mieszkaniec wsi ma znacznie niższe potrzeby życiowe niż mieszczuch, a porównując go z zachodem, nie można zapominać o tej głębokiej różnicy ewolucji, jaką przeżywa naród rosyjski, najbardziej zacofany z całej Europy. Ale pracujący wieśniacy, po piętnastu latach wojen i długotrwałego niedostatku, i dziś jeszcze nie mają nic, więc było to obowiązkiem rewolucji, podwyższyć ich poziom życiowy. Kalinin[1] odpowiadając na napływające ze wsi skargi, pisał: „Czyliż zaprzeczałem kiedykolwiek, że ludzie biedni mają ciężkie życie? Nie, ich męka trwa ciągle jeszcze. Nie nasza to wina, lecz raczej nasze nieszczęście. Jeden socjalizm mógłby ich uratować... („Izwiestia, 28 sierpień 1926). Więc nie mówcie o tem nieszczęściu, skoro równocześnie płacicie ludziom, by przedstawiali je za granicą jako szczęście.
Z tej to właśnie „nędzy chłopskiej“ rekrutują się miljony bezrobotnych ciągnących do miast, miljony wyrobników odrabiających najohydniej-
- ↑
Michaił Iwanowicz Kalinin (1875-1946) – polityk radziecki, bolszewik.
