Strona:PL Istrati - Żagiew i zgliszcza.djvu/311

 4) dochód roczny od 482 rubli (Tambow) do 685 rubli (Smoleńsk); podatek bezpośredni od 31 do 62 rubli;
 5) dochód roczny od 502 rubli (na Ukrainie) do 1007 rubli (Smoleńsk); podatek bezpośredni od 55—111 rubli.
 W tem, na oko, arcydziele statystyki mieścić się mogą pewne błędy lub fałsze. W tym wypadku jednak dotyczyłyby one raczej kategoryj najbogatszych, tych którzy mają coś wogóle do ukrycia; co się tyczy najbiedniejszych, to jest rzeczą względnie łatwą oszacować ich majątek i dochody. Można tedy uważać za prawdziwe i ścisłe w przybliżeniu te daty, które dotyczą biedaków, — a te jedne właśnie tylko nas tu obchodzą. Podobnie jak nie zajmowaliśmy się w tem dziele warunkami życia uprzywilejowanych warstw ludności miejskiej, taksamo i na wsi przedstawimy sytuację wieśniaków tylko najbardziej upośledzonych. A zrobić to możemy tylko posługując się statystyką oficjalną, obejmującą całą ludność wiejską. Wynika z niej, że cała rodzina proletarjacka, musi żyć z dochodu około 160 do 275 rubli na cały rok; rodzina t. zw. pół-proletarjacka z dochodu 235 do 330 rubli. Te dwie kategorje wieśniaków tworzą niemal połowę całej ludności wiejskiej, skoro przyjmiemy — zgodnie ze sferami kierującemi — że 40 procent gospodarstw rolnych nie posiada zupełnie koni i skoro wliczymy w to sześć miljonów robotników dziennych, których zarobki są mniej więcej takie same. Dodając zaś do tego trzecią kategorję wieśniaków z dochodem rocznym od 345 do 455 rubli, otrzy-