kapitalistycznemi swoją organizacją, swoją techniką, tempem swej produkcji, a równocześnie tworzyć nowy porządek społeczny, społeczeństwo bez klas. W przeciwnym razie bolszewizm nie byłby — choć nieświadomie — niczem więcej jak burżuazyjną rewolucją, torującą drogę cywilizacji kapitalistycznej.
Na to najważniejsze pytanie legenda sowiecka nie daje żadnej odpowiedzi, ani też materjału do odpowiedzi. Nie jest moim zamiarem dać czytelnikowi tej książki zupełnie gotowe rozwiązanie lub podtrzymywać jakąś tezę. Pragnę jedynie naszkicować w grubszych zarysach rzeczywiste warunki, w jakich dziś żyją masy w Rosji i w zakończeniu sformułować kilka myśli, które mogłyby pomóc czytelnikowi do wyrobienia sobie właściwego sądu.
Będziemy mówić prawdę. Dlatego powstrzymamy się od dobierania przykładów wyjątkowych, nie będziemy czerpać z rubryki wiadomości kronikarskich, choćby to nieraz mogło być interesujące jako symptomy. Przedstawiać będziemy tylko fenomeny ogólne dotyczące życia klas robotniczych, — już to grupując wystarczającą ilość faktów by na ich podstawie ustalić pewną regułę, — już to cytując poszczególne wypadki, dość ważne, by wystarczyły dla scharakteryzowania pewnej reguły. Nie będziemy powoływać się na żadne przypadkowe czy wyjątkowe epizody, — lecz jedynie na stale istniejący sta rzeczy.
Nie będziemy powoływać się nigdy na ów okres zwany epoką „komunizmu wojennego“ ani na lata bezpośrednio po tym okresie następujące. Wszystkie informacje datują się z czasu po śmierci Leni-
Strona:PL Istrati - Żagiew i zgliszcza.djvu/257
Ta strona została przepisana.
