Strona:PL Herodot - Dzieje.djvu/255

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

rywczo jak mądrze. Snać to nie (jest) w mocy natury ludzkiej ażeby odwrocie to co ma nastąpić, ja zaś niedorzeczny wyprawiam Prexaspesa do Suzy aby zabił Smerdisa. Owoż po dokonaniu tak wielkiéj zbrodni żyłem spokojnie, całkiem nie pomyślawszy o tém żeby po uprzątnieniu jednego Smerdisa, inny jaki z pomiędzy ludzi Smerdis kiedy naprzeciwko mnie mógł powstać. Zupełnie tedy chybiwszy myślą tego co mnie czekało, i bratobójcą zostałem bez potrzeby i królestwa nie mniéj przez to pozbawion, Smerdisem bo owym, o którym mi bóstwo naprzód ukazało we śnie że przeciw mnie powstanie, był Mag. Wszakże dzieło przezemnie zbrojone zostało, a wiedzcie że Smerdis Cyrusowy już nie jest przy życiu; lecz że dwaj Magowie opanowali wam królestwo, ten któregom pozostawił dozorcą nad moim zamkiem i brat jego Smerdis. Któremu więc najbardziéj przystało pomścić teraz sromoty wyrządzone mi przez Magów, ten bezbożnym losem zginął przez swoich najbliższych; lecz kiedy go już nie masz, w drugim rzędzie największą koniecznością mi się staje, o Persowie, te z pozostałych rzeczy wam do wypełnienia polecić, które kończąc żywot pragnę aby dokonanemi zostały. Otóż bogów królewskich przyzywając na świadki na sercę kładę tak wam wszystkim jako mianowicie obecnym z Achaemenidów, ażeby nie dopuścili aby naczelne przewództwo znowu do Medów przeszło, lecz czy to je zdradą posiadłszy dzierzą oni, abyście je zdradą znowu im odebrali, czy to przemocą je jaką zdobyli, przemocą naodwrot i siłą odzyskali. A jeżeli to uczynicie, i ziemia wam owoce wydawać będzie i niewiasty i trzody plenić będą, ponieważ na wszelki czas wolnymi będziecie; jeżeli zaś nie odzyskacie rządów ani usiłować będziecie je odzyskać, błagam aby wam przeciwieństwa tego wszystkiego dostały się w podzielę, a nad to jeszcze ażeby koniec każdego z Persów taki spotkał jaki mnie dostał się w udziale.“ I to wypowiedziawszy Kambyzes opłakiwał całą dolę swoją; Persowie zaś widząc króla rozpłakanego, wszyscy szaty które mieli na sobie rozdarli i jęki nieutulone wydawali. Na-