Strona:PL Herodot - Dzieje.djvu/154

wyjąwszy, że jeszcze mówił, jako powiadali Kyreneńczycy, iż owi Nazamonowie powrócili, i że ludzie, do których zaszli, wszyscy byli czarownikami; ową zaś rzekę mimo miasta płynącą i Etearchos Nilem być wnioskował, i rozum tak trzymać nakazuje. Przybywa bowiem Nil z Libyi, środkiem przerzynając Libyją, i jako przypuszczam z wiadomych mi rzeczy sądząc o niewidzianych, równemi płynie rozmiarami jak Ister. Ister bowiem rzeka poczynając od Celtów i miasta Pyreny płynie środkiem przecinając Europę. Celtowie zaś siedząc zewnątrz słupów Heraklesowych, graniczą z Kynezyjczykami, którzy ostatni ku zachodowi zamieszkują kraje w Europie zasiedlone. Wpada Ister do morza Gościnnego, gdzie osadnicy Milezjan dzierżą Istrią. Ister tedy, płynie bowiem przez ziemię zamieszkałą, od wielu jest znany, o źródłach zaś Nilu nikt nie umie mi powiedzieć; niezasiedloną bowiem i pustą jest Libyja, przez którą płynie. O biegu jego, ile najdalszém dociekaniem wybadać było można, powiedziało się; wpływa on tedy do Aegyptu. Aegypt wżdy górzystéj Cilicyi najbardziéj naprzeciw położony. Ztąd do Sinopy nad morzem Gościnném pięć dni prostéj drogi dla rączego mężczyzny, a Sinopa znów wpadającemu do morza Istrowi naprzeciw stoi. Tym sposobem mniemam, że Nil całą Libyją przebiegłszy wyrównywa Istrowi.
 Lecz o Nilu niechaj na tém będzie dosyć; zamierzam teraz rozwieść się obszerniéj nad Aegyptem, ponieważ więcéj posiada on osobliwości niż każda inna kraina i wraz dzieła większe niż wypowiedzieć można, po całéj swéj ziemi przedstawia. Z tych powodów więcéj się o nim będzie mówiło.
 Aegypcianie tedy porówno z niebem innem u nich będącém i rzeką odmienną przedstawiającą przyrodę od wszystkich innych rzek, ponajwiększą część swoich obyczajów i ustaw inaczéj urządzili jak inni ludzie; u nich to niewiasty handlem i kupczeniem się trudnią, mężczyźni ześ doma siedząc przędą. Inni ludzie przędą do góry nić wybijając, Aegypcianie zaś na dół. Ciężary noszą mężczyźni na gło-