Strona:PL Henryk Samsonowicz - Krzyżacy.djvu/39

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.




Podbój Prus i budowa państwa krzyżackiego

Wczesną wiosną 1230 roku przybył do Polski Herman von Balk, późniejszy mistrz krajowy Prus, który przeprawił się przez Wisłę, i założył pierwszy gródek krzyżacki wsparty o stuletni dąb, z konarów którego można było obserwować okolicę. Pierwsza grupa Krzyżaków nie była liczna. Jeżeli wierzyć współczesnym kronikarzom, z Hermanem Balkiem przybyło zaledwie siedmiu rycerzy-zakonników, którym zapewne towarzyszyła grupa giermków i służby nie przekraczająca siedemdziesięciu osób. Nie oni jednak stanowili główną grupę uderzeniową, lecz rycerze z Zachodu, którzy przybywali na krucjaty przeciwko poganom. Organizacja wypraw była znakomita. Ich założeniem było utrzymywanie w swym ręku wodnych linii komunikacyjnych zapewniających stały dopływ pomocy i ewentualne możliwości odwrotu. Stąd też wyprawy posuwały się brzegiem Wisły do morza i następnie wzdłuż morza, aż po ujście Niemna. Opanowanie wnętrza kraju stanowiło etap końcowy podboju.
Scenariusz wypraw był w zasadzie podobny. Krzyżacy zakładali obsadzone stałą załogą silne obozy, które stanowiły bazę wypadową krucjaty. Po przybyciu rycerstwa z Zachodu urządzano wyprawę, podczas której zdobywano punkty oporu Prusów i umacniano je, jako kolejne obozy warowne. Krzyżowcy wracali do domów, a załoga krzyżacka broniła się przeciwko Prusom usiłującym odzyskać stracone pozycje. Na ogół obrońcy wytrzymywali oblężenie do czasu przybycia następnej grupy rycerzy, po czym po rozbiciu nieprzyjaciela uderzano na kolejny punkt oporu przeciwnika. W 1231 r. Krzyżacy założyli gród w Toruniu, w 1232 r. w Chełmnie, w 1234 r. w Kwidzyniu, w 1237 r. w Elblągu,

37