Strona:PL Hadaczek Polygnotos.pdf/7

r. 450 przed Chr. Obrazy te opisał nam szczegółowo Pausanias a wykopaliska delfickie pozwoliły przez odkrycie zrębu samego budynku głębiej wglądnąć w sposób rozmieszczenia obydwu na ścianach.
 Budynek Knidyjczyków, który był miejscem zebrań obywateli i narad w najważniejszych sprawach dotyczących Delf, wznosił się na terasie w północno-wschodnim zakątku temenosu i pozostawał w związku z opodal znajdującym się grobem bohatera Neoptolemosa. Było to prawdziwe οίκημα — nie otwarty portyk, lecz hala ze wszystkich stron zamknięta, 19 m. długa, 9.53 m. szeroka. Ośm filarów podpierało wewnątrz sufit, tworząc kolumnadowe obejście dookoła małego podwórza, które służyło dla atletów za plac ćwiczeń. Do budynku wchodziło się tylko od strony południowej przez drzwi umieszczone w środku długiej ściany gdyż z trzech innych stron otaczają budynek mury a tylko z tej strony rozszerza się terasa i wyskakuje naprzód, tworząc wolny dostęp. Kto wchodził do Leschy przez te drzwi, widział na wewnętrznych ścianach po prawej ręce Iliupersis, po lewej zaś Nekyię. Były to bezwątpienia obrazy malowane al fresco. Te rezultaty odkopaliskowe nasuwają nam pewne wnioski co do samego układu wielkich scen przedstawionych. Ponieważ drzwi dzielą południową ścianę na dwie połówki tej samej wielkości, co sąsiednie boczne ściany, przeto należy przyjąć, że każdy z obrazów rozciągał się na trzech ścianach i że na ścianie północnej obydwa obrazy zbiegały się razem, przyczem należy przyjąć na tej ścianie w pośrodku jakiś tektoniczny sposób rozdziału, odpowiadający drzwiom umieszczonym w ścianie południowej. W ten sposób każdy obraz dzielił się jak tryptyk na trzy może równe i zewnętrznie już odgraniczone części, których śladów należałoby szukać tekże w opisach Pausaniasa.
 Periegeta opisuje nam najpierw Iliupersis, którą określił Polygnotos dystychem ułożonym przez poetę Simonidesa jako swoje dzieło: »Polygnotos rodem z Tasos, syn Aglaofonta, namalował zburzenie zamku Ilionu«.
 W obrazie zajęcie i zburzenie Troi było już faktem dokonanym. Hellenowie przygotowują się do odjazdu w kraje ojczyste.
 Pausanias więc zaczyna opis od okrętu Menelaosa, który stoi przy brzegu na kotwicy i od namiotów, których składaniem zajmuje się szereg służby i towarzyszów. Dlaczego właśnie przygotowanie do odjazdu Menelaosa wybrane jest z cyklu scen sławnego Powrotu Hellenów<, daje nam wyjaśnienie zaraz następna scena. Ukazuje ona nam siedzącą Helenę, której toaletę podróżną kończą służebnice. Obok niej stoi herold, a w jej otoczeniu występuje Briseis, Diomede i Ifis, które podziwiają jej piękność. Przed nią stała Aitra, matka Tese obok swego wnuka