Kilka dziesiątek lat wyprzedzających rok 500 przed Chr. i następujących po tym okresie tworzy punkt zwrotny w życiu politycznem Grecyi. Ważna chwila przełomowa zaznacza się także bardzo wyraźnie w zyciu umysłowem i sztuce. Okres nauki u obcych narodów, okres młodzieńczej twórczości mija szybko dla greckiego społeczeństwa, które w miarę dojrzewania potrafiło sobie już w ciągu VI w. przed Chr. wytknąć w rozmaitych kierunkach wzniosłe cele odrębne i teraz ma do nich podążyć z niezwykłą szybkością. W wieku V-tym stają się Ateny intellektualną stolicą Grecyi. Do objęcia hegemonii wspaniale przygotowane przez Pisistrata chwytają one po drugiej wojnie z Persami w swe ręce ster przodownictwa i przez 50 lat dzierżą go z chlubą dla geniuszu greckiego. Piękny wybuch bezgranicznego patryotyzmu, który kazał obywatelstwu po wypędzeniu tyranów (510) wspierać zagrożonych Jończyków a w następstwie doprowadził do zwycięskiej bitwy na lądzie pod Maratonem (490), na morzu zaś pod Salaminą (480), zjednał Alenom przychylność miast greckich i zapewnił im korzystną supremacyę przez założenie związku delijskiego za sprawą Aristeidesa (477).
Z potęgą polityczną, z rozwojem handlu i przemysłu, z zajęciem wyspy Tasos (463) i pobliskich kopalń złota na wybrzeżu trackiem wzmogło się bogactwo mieszkańców – z ogólnym dobrobytem ustaliło się w sze-
Strona:PL Hadaczek Polygnotos.pdf/3
Ta strona została przepisana.
POLYGNOTOS,
pierwszy klasyk malarstwa greckiego.
Napisał
KAROL HADACZEK.
I.
