Stosunki cywilizacyjne w dorzeczu górnego Dniestru z epoki cesarstwa rzymskiego były dotychczas mało znane. Dopiero w ostatnich czasach wydobyto na światło dzienne w kilku miejscowościach tego obszaru charakterystyczne wykopaliska, które pozwalają nieco rozejrzeć się w osadnictwie i choć w części wniknąć w ruch przemysłowo-handlowy krainy naddniestrzańskiej.
Oddawna zwracały na siebie uwagę monety rzymskie, znajdowane luzem lub w większych skarbach na licznych miejscach wschodniej Galicyi[2]. Do nich przyłączają się fabrykaty prowincyonalno-rzymskie tego rodzaju, jak brązowa ręka wotywna z Myszkowa[3], naczynie szklane z Bilcza Złotego[4], wieszadełka fallusowe[5] lub brązowe fibuły, które odkopano bądź pojedynczo na polach lub w osadach czy cmentarzyskach.
Tylko wykopaliska tego ostatniego typu mogą mieć wartość
- ↑ Rzecz to była czytana na posiedzeniu Wydziału filologicznego Akademii Umiejętności d. 17 paźdz. 1911. r.
- ↑ Zob. zestawienie skarbów w Eos t. V, str. 59—60, które należy uzupełnić skarbem odkrytym w roku 1908 w Kasperowcach (około tysiąc monet srebrnych z portretami Crispiny, Faustiny, Lucilli, Antoniusa Piusa, M. Aureliusa, Commodusa, P. L. Verusa, Pertinaxa).
- ↑ Jahreshefte des 6. arch. Inst. VII str. 150, fig. 28.
- ↑ Tamże str. 152 fig. 29.
- ↑ Die österr. Monarchie in Wort und Bild str. 130. Na uwagę zasługuje wykopalisko w Stebniku bohorodczańskiego powiatu. Mater. IV, str. X (srebrny pierścień. tarcza, sztaba złota. 8 srebrnych monet rzymskich).