części (§. 102–109.), w której mowca po poprzedniem odparciu zarzutów ze stanowiska swojej polityki zewnętrznej (§. 53–101.) przeciwstawia następnie politykę wewnętrzną.
W tej zatem części (110–121.) rozchodzi się o παράνομον, t. j. o prawa, które według pierwszej i drugiej części mowy Eschinesa zostały naruszone, a które tyczyły się sposobu uwieńczenia t. j. czasu i miejsca. Demostenes stara się wykazać, że prawa nie są pogwałcone, a więc wniosek Ktezyfonta nie wykracza w tym względzie. Jeśli otóż nie wchodzi w konflikt ani z τό δικαιον ani z τό νόμιμον, przeto jest słuszny.
Zwraca uwagę każdego podział dichotomiczny, który słusznie mógł okazać się mowcy najprostszym podziałem tego tak rozległego materyału, przyczem jasność i wyrazistość poglądu uzyskane być mogły, a więc owe konieczne warunki układu każdej mowy.
Tak samo rzecz ma się u Eschinesa, chociaż w postępowaniu obu mowców można dopatrzeć się pewnej różnicy. Podstawą podziału mowy Eschinesa była nieprawidłowość wniosku Ktezyfonta, polegająca na znanych trzech punktach; dla Demostenesa natomiast prawidłowość wniosku Ktezyfonta nie jest podstawą podziału, on nie uwzględnia pojęcia rodzajowego (genus), lecz pojęcia gatunkowe (species), podporządkowując je tylko pod owo wyższe pojęcie dla formalnej jedności swej mowy jako obrony sądowej[1], której część polityczna mimoto nie przestaje być najważniejszą dla mowcy rzeczą.
Widzimy z tego, że Eschines w tym względzie tak postępuje, iż z jednej strony stara się zadośćuczynić przepisom tego rodzaju skarg (γρ. παραν.), z drugiej zaś strony, co wynika, z §. 203–207., część trzecią przeciwstawia dwom pierwszym częściom, zawierającym kwestyę prawną, tak iż podawszy w §. 8. swej mowy 3 κεφάλαια stale przyjęte w skargach o naruszenie praw i uwzględniwszy je w argumentacyi, w rzeczywistości podobnie jak Demostenes uwzględnia tylko 2 κεφάλαια: a) τό νόμιμον w pierwszej i drugiej części i b) τό δίκαιον w trzeciej części[2] – wynikające ze στάσις (constitutio causae), którą z Volkmannem i Foxem[3], w przeciwieństwie do zdania retorów (στάσις πραγματική), uważać należy za constitutio causae iuridicialis absoluta (άντίλήψις). Powyższe bo-
