trucizny alkaliczne; alkalije na kwasy. Dla osiągnienia rzeczywistego skutku przeciwtrucizny, potrzeba koniecznie, aby ile możności jak najprędzej zadaną była, to jest: jeżeli nie natychmiast po zażytej truciznie, to przynajmniej po bardzo krótkim przeciągu czasu, póki jeszcze trucizna nie wywrze swego szkodliwego wpływu na organizm; albowiem gdy ten już nastąpi, wtedy uciekać się należy do innych środków zastosowanych do okoliczności, a odpowiednich do szkód zrządzonych. Dr. J. K.
Antydykomarjanici, to jest: przeciwnicy Maryi, pomiędzy którymi główni byli Ebijonici (ob.) i Aryjanie (ob.).
Antyfilos, sławny malarz, uczeń Ktezydema, współczesny i współpracownik Apellesa, rodem z Egiptu (od r. 330 do 300 przed J. Chr.), jeden z siedmiu wielkich mistrzów Grecyi. Gdy Apelles przybył na dwór Ptolemeusza, gdzie zostawał Antyfilos, ten ostatni przez nikczemną zazdrość starał się wszelkiemi środkami zgubić go i w końcu nawet oskarżył go o współudział w spisku przeciwko życiu króla. Apelles wtrącony został do więzienia i już miał być skazany na śmierć, gdy jeden z rzeczywistych spiskowych, oburzony tą niesprawiedliwością, wykazał fałszywość oskarżenia, po czém Apelles został uwolniony, a w jego miejsce Antyfilos skazany na dożywotnie wiezienie. Plinijusz wymienia mnóstwo obrazów tego malarza, który między innemi był wynalazcą tak nazwanych gryllów, pewnego rodzaju karykatur; do najlepszych dzieł jego należał satyr okryty skórą pantery i dziecko rozdmuchujące ogień.
Antyflogistyczna teoryja, objaśniająca palenie się ciał (ob.) i tworzenie się wielu związków chemicznych; została wprowadzoną do nauki przez znakomitego francuzkiego chemika Lavoisiera, który przez swe piękne doświadczenia okazał całą błędność dawniejszej teoryi (logistycznej (ob. Flogiston). Nauka przez niego wprowadzona, dotychczas niewzruszoną pozostaje. T. C.
Antyflogistyczne środki (z greckiego anti przeciw, phlogos zapalenie, przeciwzapalne), są to lekarstwa służące do zwalczenia zapaleń i do zmniejszenia napływu krwi do organów zajętych. Tutaj należą środki sprawiające wymioty, czyszczące, chłodzące, upuszczenia krwi, rozmiękczające i łagodzące.
Antyfon, pierwszy z kolei mówca ateński, urodzony około r. 480 przed Chr. w Ramnos w Attyce. Z jego szkoły w Atenach wyszedł między innemi historyk Tucydydes. Antyfon znaczny brał udział w wojnie peloponezkiej, już to jako wódz, już jako urzędnik i poseł; oskarżony atoli o zdradę, w 411 roku skazany został na śmierć. Z mów jego doszło nas jeszcze 17, które oddzielnie wydał Matzner (Berlin, 1838).
Antyfona (z greckiego: anti przeciw i fone głos, po francuzku Antienne), zwano w Kościele wschodnim śpiew choralny, przez przodkującego zaintonowany, na który jeden lub dwa naprzemian chóry odpowiadały. Miara i układ wielu psalmów dowodzi, że podobne chóry juź u Hebrajczyków były w użyciu. Zaprowadzenie ich w kościele wschodnim przypisują biskupowi Antyjochii Ignacemu, zkąd do Kościoła zachodniego wprowadził je św. Ambroży. Rozdział anty-fony na strofy, miał nastąpić z polecenia papieża Celestyna I (r. 422 — 432). Osobne Antiphonarium czy Antiphonale, t. j.: zbiór pieśni liturgicznych, których strofy naprzemian mają być śpiewane przez dwie części chóru z duchownych złożonego, ustanowił i ogłosił Grzegorz I (r. 590 — 604), ob. Durandi: Rationale dioinorum officiorum (Moguncyja, 1459. Hagenau, 1509). Do liczby takich antyfon należą znane śpiewy: Ave maris stella, Salve regina i Regina coeli. Było niegdyś we zwyczaju, począwszy od XIII wieku coraz powszechniejszym, na dokumentach i dyplomatach, oznaczać datę wraz z nazwą dnia
