Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/944

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

ważne w astronomii, znane pod nazwiskiem zagadnienia Keplera, przez długi czas było przedmiotem zajęć najznakomitszych matematyków, jak: Wallis, Newton, Cassini, Lalande, Laplace i t. d., zupełne zaś jego rozwiązanie winniśmy Langrange’owi.

Anomalistyczny rok, jest przeciąg czasu, którego potrzebuje planeta na obieg drogi około słońca, od jej perihelium do perihelium, ten peryjod czasu byłby zawsze jednakowy i równy gwiazdowemu, gdyby absydy ruchu nie miały, że zaś absydy wszystkich planet wyjąwszy Wenusa, mają ruch w kierunku biegu tychże ciał niebieskich, przeto rok anomalistyczny jest dłuższy od gwiazdowego. Rok anomalistyczny ziemi wynosi 365 dni, 6 godzin, 13 minut i 59 sekund (ob. rok).

Anomejczycy, sekta aryjańska. Nie wszyscy uczestnicy herezyi aryjańskiej, odstrychnęli się byli w równym stopniu od Kościoła rzymskiego; różnili się oni między sobą co do poglądu aryjańskiego na stosunek Syna Bożego do bóstwa Ojca, i kiedy jedni trzymali się ściśle nauki Aryjusza, drudzy zbliżali się do nauki Kościoła, np. Semi-Aryjanie czyli pół-Aryjanie. Do pierwszych należą Anomejczycy, zwani takoż Aecyjanami i Eunomijanami, od nazwiska dwóch głównych swoich naczelników, Aecyjusza i Eunomijusza. Aecyjusz przez prawowiernych i Semi-Aryjanów uważany za ateusza, rodem z Celesyryi, był naprzód kotlarzem, potem złotnikiem, lekarzem i w końcu teologiem. W r. 350 przez sprzyjającego Aryjanom biskupa Leoncyjusza, wyświęcony w Antyjochii na dyjakona, ale złożony wkrótce z tej godności, udał się do Alexandryi i pełnił tam pod biskupem aryjańskim Jerzym, obowiązki dyjakona, aż do swej śmierci w roku 370. Uczeń jego i zwolennik Eunomijusz z Kappadocyi, dość biegły w dyjalektyce, był czas jakiś biskupem Cyzyku, lecz prześladowany od Semi-Aryjanów, wygnany został z kraju; umarł r. 392. Anomejczycy utrzymywali, że Chrystus, chociaż wyższy nad inne stworzenia, nierówny był Ojcu pod względem natury.

Anonim (z greckiego: a bez i onoma imię), bezimienny, wyraz używany o autorach tających swoje nazwiska, gdy tymczasem pseudonim (po grecku: pseudo fałszywy), nazwisko swoje ukrywa pod imieniem przybranem i zmyślonem. W niektórych produkcyjach literackich, jak np. w wielu artykułach dziennikarskich, anonimy powszechnie są przyjęte, choć właśnie dla gazet zniesiono je zupełnie we Francyi prawem z 1850 r. Barbier wydał słownik dzieł tego rodzaju w języku łacińskim i francuzkim ogłoszonych, p. t.: Dictionnaire des ouvrages anonymes et pseudonymes, composés, traduits on publiés en français et en latin (Paryż, 1824). W naszej literaturze anonimów jest bardzo wielu, których dokładnym zbiorem, czyli raczej wykazem, ważną możnaby wyrządzić przysługę dla ojczystego piśmiennictwa, co w wielkiej części uczynił już w rękopiśmiennym swoim słowniku Pisarzy Polskich Hippolit Skimborowicz.

Anonim Dzirżwa (Mirzwa), kończący Roczniki swoje na rok 1288. Autor jest pierwszym z pisarzy co dzieje Polski poczyna od początku świata (ab origine mundi), jak wyraża Lelewel. Miejscami powołuje się na kroniki rzymskie, na żywot ś. Stanisława i wspomina Wincentego Kadłubka, a nadto używa Mateusza.

Anonim szląski, piszący miedzy 1383 a 1390 r. przypisał swe kroniki Wacławowi biskupowi wrocławskiemu Ludwikowi księciu brzegskiemu i Rupertowi księciu lignickiemu. Kroniki te są zbieraniną z coraz mniej czystych źródeł, dzieje przedchrześcijańskie i pierwszych królów sprawy przeistaczających. Znajdują się tu wyrażenia Mateusza i Wincentego Kadłubka. Służył mu wiele Jan kronikarz Szląski 1359 r. piszący, żywot ś. Stanisława, i księgi czeskie z któ-