Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/816

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

dnictwem aniołów. Twierdzili, że ich widzą najdokładniej. Sobór Laodycejski w r. 362 potępił Angelików. L. R.

Angelika, rodzaj manualnego instrumenta muzycznego w Polsce już od dawna zarzuconego.

Angeliki, zgromadzenie zakonnic założone przez pob rżną Ludwikę Torelli, hrabinę Guastalla, pod Parmą. Owdowiawszy po drugi raz w 25 roku życia, uznała w tém nieszczęściu przestrogę nieba, wyrzekła się uciech i dóbr tego świata, i wielki swój majątek przeznaczyła na założenie zgromadzenia zakonnic, oraz wspaniałego klasztoru Nawrócenia ś. Pawła w Medyjolanie. Paweł III zatwierdził tę fundacyję r. 1534, a założyciel Barnabitów (ob.), Zaccaria, kierował nią i wprowadził w ścisły związek ze swoim zakonem. Gdy bowiem Barnabici obrali za cel nawracanie mężczyzn, Angeliki przedsięwzięły nawracać kobiety, w czasie swoich missyj. Później nie mogły w nich brać udziału, po zaprowadzeniu klauzury. Ich nazwisko przypomina im, że powinny zachowywać czystość anielską i być aniołami dusz upadłych. Pobożna hrabina Guastalli założyła inną jeszcze instytucyję religijną w Medyjolanie, to jest klasztor Guastallinek, w którym wychowuje się ośmnaście panien sierot szlachetnego rodu. Po skończoném wychowaniu mogą przechodzić na zakonnice, lub też wychodzić za mąż: w tyra ostatnim razie klasztor daje im posagu dwa tysiące lirów. L. R.

Angelis (de, Mikołaj). Rzymianin, uczeń Laudiego, sprowadzony do Polski z Włoch przez Ludwika hr. Paca r. 1823, do przyozdobienia malowaniami pałacu w Dospudzie w gubernii augustowskiej. Wykonał tam wiele obrazów przedmiotów historycznych, jako też następnie do pałacu Paca w Warszawie. W r. 1828 opuścił Polskę, powrócił do Rzymu, gdzie w tymże roku umarł. W dobrach dawniej generała Paca; w Raczkach w kościele dwa tego artysty obrazy zdobią ołtarze, oraz w Rożance (pod Szczuczynem) obraz kolosalnej wielkości w głównym ołtarzu.

Angeln, ojczyzna Anglów czyli Anglosaxonów (ob.), zdobywców Anglii; tak się po dziś dzień jeszcze nazywa w księstwie Schleswigkiem część kraju, położona między miastami Flensburgiem a Schleswigiem, mająca około 15 mil □ powierzchni i 50,000 mieszkańców. Północna strona ziemi Angeln należy do obwodu flensburgskiego, południowa do Gottorpskiego; oprócz tego są tam jeszcze dwa obwody dóbr szlacheckich, z których pierwszy obejmuje 26 włości i 13,000 mieszk., drugi dóbr 27 i mieszkańców 15,000. W czasie ostatnich wojen duńsko-niemieckich, ziemia Angeln była widownią niektórych znaczniejszych bitew i potyczek, jak np. pod Glucksburgiem, Munkebrarup, Satrup, Huusby, Idstedt i t. d.; przez Angeln przechodziła również linija demarkacyjna, ustanowiona zawieszeniem broni w Berlinie, w dniu 10 Lipca. 1849 r.

Angelolatryja ob. Angelicy.

Angelot, gatunek monety obiegającej we Francyi około 1240 r., szczególniej zaś za panowania Filipa de Valois. Początkowa wartość tej monety, równała się wartości talara złotego, ale później bilo ją rozmaitej wagi i ceny. Podczas rządów Henryka VI angielskiego angeloty przedstawiały wartość piętnastu dzisiejszych sous francuzkich. Moneta ta wyobrażała z jednej strony ś. Michała z mieczem w prawym ręku, z drugiej, przedstawiała tarczę otoczoną trzema linijami z wężem u spodu.

Angelottus, Rzymianin, miał być pierwszym biskupem płockim, jeszcze za czasów Mieczysława i rządzić tą dyjecezyja od r. 966 aż do 982, lubo Gawarecki nawet tak dalece zna te stosunki, że rok Niesieckiego 982 na 980 poprawia w żywotach biskupów mazowieckich czy płockich, niegdyś w Pamiętniku Reli-