Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/764

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

łaskawie przez elektora, otrzymał godność sędziego, dyrektora wszystkich „Réfugiés“ (emigrantów) i ambassadora brandeburgskiego w Szwajcaryi. — Od r. 1695 do 1699 Ancillon pozostawał w usługach margrabi Baden-Durlach, powrócił jednakże do Berlina na wezwanie elektora, który go mianował swoim historyjografem i dyrektorem policyi. Najwięcej zajęły świat trzy jego dzieła: 1) L’irrévocabilité de l’edit de Nantes, Amsterdam 1688. 2) Histoire de l’etablissement des Français réfugiés dans les états de Brandebourg, Berlin 1690. 3) Histoire de la vie de Soliman II. Umarł w Berlinie 1715 r. — Ancillon Fryderyk (Jan, Piotr), ur. 1767 r. w Berlinie, minister stanu w Prusiech, rozpoczął zawód kaznodziejstwem przy kościele francuzkim w Berlinie, i w 1792 r. mając zaledwie dwadzieścia i pięć lat wieku, mianowany został professorem historyi przy Akademii Wojennej, członkiem Akademii nauk i historyjografem królewskim, z powodu słynnego swego dzieła: Tableau des révolutions du systeme politique de l’Europe depuis le XV siecle. Powołany na nauczyciela następcy tronu, porzucił swą katedrę w 1810 r. i tyle okazał zdolności w pełnieniu nowych swych obowiązków, że go minister książę Hardenberg, przyjął do wydziału spraw zagranicznych i nadał stopień tajnego radcy legacyjnego. Obowiązki te wypełniał Ancillon aż do 1831 r., w którym otrzymał tytuł rzeczywistego radcy tajnego, a w rok później, posadę ministra spraw zagranicznych. Oprócz dzieł politycznych, ciekawém jest także: Mélanges de literature et de philosophie 1801, tudzież: Pensées sur l’homme 1829. Um. r. 1837.

Anckarsvärd (hr. Karol Henryk), ur. 1782 r. w Sweaborgu, syn generała szwedzkiego, w 1808 r. jako adjutant hr. Armfelda służył w wojnie Norwegskiej; w następnym roku brał udział w rewolucyi, która Gustawa IV złożyła z tronu. W 1813 r. jako pułkownik służył w sztabie Bernadottego, następcy tronu szwedzkiego; wszakże protestacyją przeciwko połączeniu się Szwecyi z nieprzyjaciółmi Napoleona, ściągnął na siebie niełaskę dworu i zmuszony został opuścić służbę polityczną. W 1817 r. Anckarsward wybrany na posła do sejmu, stanął na czele oppozycyi; przekonawszy się atoli o bezużyteczności swoich usiłowań, w 1829 r. poddał się do uwolnienia, co żywe przeciw niemu wywołało niezadowolenie w stronnictwie liberalném. Dla oczyszczenia się z licznych robionych mu z tego powodu zarzutów, wydał w 1833 r. dzieło p. t.: Zasady polityczne; później, wstąpiwszy na powrót do izby, jako prezes komitetu ustawodawczego ułożył nową organizacyję sejmową, która wszakże dla zbytniego sprzyjania zasadom arystokratycznym powszechnie nie podobała się. Następnie sam wyparł się tego swojego projektu i połączył się ze stronnictwem demokratyczném, żadnej też nie zaniedbywał sposobności, by zmniejszyć prerogatywy korony. Wymowa jego zawsze była przeważną w sejmie, szczególnie szczerością swoją wielki wywierała wpływ na włościan; w ostatnich latach jednak, z powodu podeszłego wieku, już trzyma się na uboczu od zajęć politycznych.

Ancre (Baron de Lussigny, Marszałek d’), właściwie Concino-Concini, rodem z Florencyi, syn jednego z tamecznych senatorów, w 1600 r. przybył do Francyi wraz z Maryją de Medicis, małżonką Henryka IV króla francuzkiego. Przebiegły Włoch, posiadając nieograniczone zaufanie królowej, takiego wkrótce nabrał znaczenia na dworze francuzkim, że po śmierci Henryka IV, zamordowanego w 1610 przez Ravaillac’a, stał się wszechwładnym ministrem i prawdziwym regentem Francyi. W r. 1613 otrzymał tytuł marszałka, kupił dla swej rodziny margrabstwo Ancre w Pikardyi i odtąd stale to nazwisko nosił. Rządy ministra wywołały wkrótce ogólną nienawiść ku niemu, tak w ludzie jak i w magnatach,