Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/514

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

sem dwór portugalski obawiając się wzrastającej potęgi rodziny Alceidów, wysłał do Indyj nowego namiestnika, Alfonsa Albuquerque, ale don Francesco uwięził tego ostatniego i nieprędzej zgodził się opuścić swe stanowisko, póki mu nie udało się zniszczyć flotty egipskiej do szczętu. Po tej zemście za śmierć Lorenza, złożył władzę w ręce Alfonsa i udał się do Portugalii, której jednakże nie miał już ujrzeć, zginął bowiem na przylądku Dobrej Nadziej i w bitwie z tamecznymi mieszkańcami w 1508 roku.— Znanym jest także Nicolao d’ Almeida, poeta żył od 1745 — 1811), którego dzieła wydane zostały w Lizbonie pod tytułem: Obras poeticas.

Almeloveen (Jan), ceniony sztycharz ur. 1614 albo 1624, zasłynął około r. 1650. Do najznakomitszych prac jego policzyć należy cztery pory roku według Saftleeven’a, tudzież wiele holenderskich krajobrazów i widoków nadbrzeżnych, dokonanych według tegoż mistrza, którego do złudzenia umiał naśladować. Mniej był szczęśliwym w pracach własnego rysunku. Swoje utwory oznaczał głoskami początkowemi: J. A.

Almeeloven (Teodor Jansen van), uczony Hollender, ur. 1657 w Mydrecht, blizko Utrechtu, umarł w Amsterdamie w 1112 r. W roku 1681 otrzymał stopień doktora, poczem jako lekarz pracował kilka lat w Amsterdamie, w r. 1697 został professorem filozofii, tudzież medycyny w Hardewyk. Uskutecznił wydanie bardzo szacowne dzieł Hippokratesa, Celsa, Apicyjusza Caeliusa, Strabona, Juvenalisa, Kwintyliana i wiele innych pełnych erudycyi.

Almenar (Jan), lekarz hiszpański jeden z pierwszych, którzy pisali o chorobach syfilitycznych; podał dokładny sposób leczenia ich za pomocą merkuryjuszu. Dzieło jego: Libellus ad evitandum et expellendum morbum gallicum, ut nunquam revertantur, ogłoszone zostało po raz pierwszy w Wenecyi 1502 r.

Almenara, miasteczko w Hiszpanii, niedaleko m. Lerida, sławne bitwą z d. 27 Lipca 1710 r. między Filipem V a arcyksięciem Karolem, jego współzawodnikiem na tron hiszpański. Austryjacy, jakkolwiek utrzymali się na polu bitwy, nie odnieśli jednak stanowczego zwycięztwa; wojsko Filipa, korzystając z ciemnej nocy, cofnęło się pod mury Lerydy, a tak bitwa pod Almenarą, jakkolwiek z obu stron krwawa, o niewiele tylko dni poprzedziła wielką bitwę pod Sarragossą.

Almendingen (Ludwik Harscher), uczony prawnik niemiecki, ur. 1766 r. w Paryżu, gdzie ojciec jego był posłem Hesko-Darmstadzkim, ukończył nauki w uniwersytecie Gettyngskim, roku 1794 został professorem w akademii Książęco-Orańskiej w Herbom, zkąd przez wzgląd na przebywających u niego w podeszłym wieku rodziców nie przyjął katedry, ofiarowanej mu przez sześć uniwersytetów. Później wszedłszy do służby rządowej pruskiej, a w 1811 r. powołany na ministra nassauskiego, śmiałem postępowaniem przeciwko prawodawstwu pruskiemu ściągnął na siebie prześladowania tego rządu, skutkiem których zmuszony był opuścić służbę publiczną. Umarł 1827 r. w Dillenburgu. Z prac jego literacko-naukowych, w których wszystkich odbija się głęboka prawość uczuć i pogląd ściśle naukowy, najznakomitsze są: Ueber den Ursprung des Krieges und seinen Einfluss auf die Civilisation (1785); Ueber die Fortschritte und den Verfall der Wissenschaften (1789); Recherches sur les droits et la forme de la diete germanique pendant la vacance du trone impérial (1792); Ueber die gesetzliche Zurechnung und ihr Verhältniss zu der moralischen Zurechnungsfuhigkeit (1802); Untersuchungen uber die Natur der Verbrechen und Strafen (1804); Metaphysik des Civilprozesses (1808); Denkwurdigkeiten fur Rechtswissenschaft und Staatsökonomie (9