Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/501

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

wach prawodawczych, począwszy od roku 1839 do 1851, stale zasiadając na krańcu lewej strony. Większą jednak Allier zjednał sobie sławę w świecie artystycznym, niż politycznym. Znakomitsze jego utwory są: Młody żeglarz konający, Kamil przeważający szalę Gallów, oraz mnóstwo biustów i statui marmurowych, między któremi znajdują się popiersia znakomitych owoczesnych mężów jak: Arago i Odilona Barrot. Wymienić tu także wypada statuy Filipomena i Wymowy, znajdujące się w izbie deputowanych.

Alliey (Fryderyk), archeolog francuzki (ur. 1790 r.), zjednał sobie tém szczególniejszą sławę, iż od czterdziestu lat przeszło, z największą troskliwością zbierając wszystko, co zostaje w związku z grą w arcaby i szachy, przyszedł do kollekcyi jedynej w swoim rodzaju. Wydał: Bibliographie complete, analytique et raisonée de. tous les ouvrages connus en toutes les lanyues sur le jeu de dames (3 edycyja 1852 r. in 8-vo), a dalej Zbiór poematów o grze w szachy 1851 roku), tłumaczonych z łacińskiego, polskiego, angielskiego i niemieckiego języka. Amator ten posiada jeszcze w rękopisie kompletną biblijotekę dziel traktujących o grze w szachy, zawierającą rozbiór szczegółowy 412 traktatów, które z wielkim mozołem nagromadził.

Alligacyjny rachunek, czyli reguła mieszaniny, podaje sposoby na rozwiązanie zagadnień, w których z wiadomych ilości i cen materyjałów z sobą mieszanych, dochodzi się ceny mieszaniny, lub z wiadomej ceny mieszaniny i cen materyjałów do składu wnijść mających, oznacza się stosunek, w jakim też materyjały mają być z sobą zmieszane. Jeżeli np. mieszamy 2 gatunki herbaty, jednego funtów 4 po 4 ruble i drugiego funtów 6 po 2 ruble, natenczas pierwszy gatunek kosztuje 16 a drugi 12 rubli, oba więc, czyli 10 funtów mieszaniny, kosztuje 28 rubli, a zatem jeden funt jej kosztuje 2,8 rubla. Albo mając wino po 90 kopiejek i po 50 kop. kwartę, chcemy po zmieszaniu otrzymać wino, któregoby kwarta bez straty i zysku kosztowałs 60 kop. Odejmując cenę niższego gatunku od ceny mieszaniny otrzymamy 10, i to jest liczba kwart wina wyższego, odejmując cenę mieszaniny od ceny gatunku wyższego otrzymamy 30, to jest liczbę kwart gatunku niższego mająca wejść do mieszaniny; otrzymamy albowiem 40 kwart mieszaniny, która kosztuje 24 ruble, że zaś 10 kwart wyższego kosztuje 9 rubli, a 30 kwart niższego, wina kosztuje rubli 15, więc oba gatunki kosztują 24 ruble, a tem samém wartość mieszaniny jest równa wartości win zmieszanych. Jeżeli liczba materyjałów mieszanych jest większa od dwóch, natenczas zagadnienie jest nieoznaczoném (ob.), to jest daje więcej jak jedną odpowiedź.

Alligator. Rodzaj krokodyla przez Cuvier'a rozdzielony został na trzy pod-rodzaje: 1) Alligator (Caiman fr.), 2) Krokodyl i 3) Gavial (Dzioboszczek Jar). Podział ten dotychczas się utrzymał, cechę jego stanowi szczerb w szczęce górnej dla zębów czwartych dolnej szczęki, wchodzącycych w owe szczerby gdy paszcza jest zamknięta, w tenże sposób kryją się i zęby pierwszej pary. Z postępem wieku zęby dziurawią szczękę górną na wylot, a szczyt ich sterczy na górnej powierzchni paszczy. Dwa inne oddziały nie mają tej szczerby w szczęce, lecz zęby czwarte dolne wchodzą w wydrążenie warg górnych. Do podrodzaju alligatora liczą pięć gatunków: 1) Alligator palpebrosus mający powieki górne kościane dorasta 129 centym., mieszka w Ameryce południowej; 2) Alligator Lucius, dorastający 76 centymetrów, mieszka w wodach całej Ameryki północnej; napotkano go nawet w wodzie gorącej i kwasem siarczanym przejętego strumyka. Głos jego przypomina ryk wołu. W Luzyjanie według p. Lavu-dreniere zakopuje się w błoto bagien, gdzie odbywa sen zimowy, nie drętwiejąc od zimna. W tym stanie można go krajać na części i nie rozbudzić