wszy na niego wzięła go w niewolę. Wyszedłszy na wolność przez wspaniałomyślność zwycięzcy, po raz trzeci, ale już teraz pomyślnie, ponowił wyprawę na Neapol, którego stolicę zdobywszy 1412 r., ogłoszony został królem neapolitańskim. W nowém państwie obrał stałą rezydencyję, gdzie umarł 1458 w 74 roku życia. Alfons V lubił nauki i opiekował się uczonymi; sam też wszelkich dokładał starań, by historycy i poeci upamiętniali jego czyny, jakoż dzieje jego najobszerniej opisał sekretarz królewski, Antonio z Palermo.
Alfons I (Henriquez), król portugalski, syn Henryka burgundzkiego, hrabiego Portugalii i Teressy Kastylskiej, urodzony 1094 r., po śmierci ojca doszedłszy do pełnoletności, przemocą odebrać musiał regencyję swojej matce, po czém pokonał Kastylczyków, mszcząc się za pomoc udzieloną jego nieprzyjaciołom i zerwał stosunek lenniczy Portugalii względem królestwa Leonu. Na muzułmanach wygrał r. 1139 sławną bitwę pod Urika, która przyniosła mu koronę królewską. Lizbonę zabrał Maurom 1147 r. po długiem oblężeniu; umarł 1185 w 93 r. życia. Alfons I był atletycznej postaci, według niektórych pisarzy miał przeszło 7 stóp wysokości. Ustanowił dwa ordery wojskowe: avis (ptak) i ala (skrzydło). Żywot chrześcijański i rycerski, oraz liczne zakłady pobożne, czyniły go przez długi czas niejako świętym u Portugalczyków. — Alfons II, wnuk poprzedzającego, urodzony 1185, wstąpił na tron 1211 r. po ojcu swoim Sanchezie I; usiłował ukrócić duchowieństwo i skarbów jego użyć na rzecz publiczną, za co przez papieża został wyklęty. Umarł 1223 roku. — Alfons III, syn poprzedzającego, wstąpił na tron r. 1248 po bracie swoim Sanchezie II, równie jak ojciec częste miewał zatargi z duchowieństwem; umarł 1279 roku. — Alfons IV, nastąpił 1325 r. po ojcu swoim Dyjonizyjuszu Szczodrym; po burzliwej młodości ustatkował się, i mniej więcej szczęśliwe prowadził wojny z Kastyliją i Maurami. Pod koniec życia splamił się okrucieństwem przez zamordowanie niewinnej Inez de Castro (ob.), którą syn jego don Pedro potajemnie zaślubił. Umarł 1376 w 77 roku życia. — Alfons V Afrykański, nastąpił r. 1437 po ojcu Edwardzie I; w 1471 r. udał się z flotą do Afryki, gdzie świetne odniósł zwycieztwa, później korzystając z zamieszek w Kastylii po śmierci Henryka IV, wkroczył do tego kraju i ogłosił się jego królem. Pobity pod Toro przez Ferdynanda arragońskiego, małżonka Izabelli kastylskiej, zrzekł się korony, później za namową syna swego, Jana II, powtórnie tron objął, lecz po dwóch latach panowania znowu abdykował i umarł w klasztorze w Cintra 1481 roku. On pierwszy z królów portugalskich w pałacu swoim założył biblijotekę. — Alfons VI. syn księcia Bragancyi, w osobie którego starożytna dynastyja powróciła znowu na tron portugalski (ob. Jan IV); nastąpił po ojcu 1656 r., zmuszony był zrzec się korony r. 1667.
Alfons II, książę Ferrary, urodzony w 1533 r., nastąpił po ojcu w 1559 r. na księztwo Ferrary i Modeny: ubiegał się o koronę polską po śmierci króla Zygmunta Augusta. Na czele poselstwa jego był Jan Baptysta Guarini, mąż sławny i głośny poeta z wielu dzieł, a między innemi pasterską komedyją pod tytułem: Pastor fido. Stanąwszy przed stanami na polu elekcyi w Woli pod Warszawą, przełożył pobudki dla których książę Alfons stara się o koronę; szacunek głównie narodu, zasłaniającego całe chrześcijaństwo: przyrzekał wszelkie prawa święcie szanować, cztery tysiące włoskich strzelców w czasie wojny na żołdzie z własnej szkatuły utrzymywać, a w razie większego niebezpieczeństwa, krewnych i przyjaciół uzbroić i sprowadzić do Polski: opatrzyć akademije Krakowską ludźmi uczonemi i ku pożytkowi całego kraju, do lepszego stanu ją przyprowadzić; w każdej wojnie osobiście dowodzić, trzykroć sto tysięcy złotych zaraz po obraniu dla obrony państwa wypłacić; a lubo nie zna języka polskiego, prędko
