Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/277

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

brzmiącemi będą wszystkie wyżej wymienione septymowe i nonowe akkorda, a dyssonansami zostaną chyba zlepki byle jakich tonów po za obrębem nauki. — Rameau utworzył jeden z pierwszych systemat akkordów; który wyjaśnili później d'Alembert i Turk; inne systemata postawił Tartini (patrz Dykcyjonarz muzyczny J. J. Rousseau). Pierwszy wyprowadza akkorda z tonów zasadniczych bassu, drugi z melodyi, za którym poszedł i Marx. Inny (zbliżony do Rameau) stawia Kirnberger (Kunst des reinen Satzes), a popiera takowy Godfryd Weber. Patrz również Sikorskiego: „Doręcznik muzyczny“ str. 136.— Akkord w malarstwie, znaczy zgodny stosunek kolorów do siebie, na przeciwieństwo rażącego, jaskrawego lub krzyczącego, czemu się zapobiega przez użycie kolorów mieszanych, czyli pośrednich. O. K.

Akkordyjon, instrument muzyczny, zwany powszechnie harmoniką, powstał ze znanych harmonik, dziś już tylko-używanych za zabawkę dziecinną, składających się z pewnej liczby cieniutkich języczków stalowych, których mechanika tak jest urządzoną, że przy wciąganiu oddechu wydają jeden akkord, przy wydychaniu drugi. Akkordy te są względem siebie w stosunku toniki i dominanty (ob.). Takim samym zupełnie instrumentem jest akkordyjon, tylko w tak już powiększonych rozmiarach,, że oddech ludzki nie wystarczyłby na wydobycie zeń dźwięku, i dla tego zbudowany jest w kształcie skrzynki czworokątnej, której ściany boczne są ze skóry i dadzą się wyciągnąć i skurczyć, przez co wprowadza się w ruch umieszczony wewnątrz narzędzia mieszek. Na wierzchniej przykrywie są klawisze do zagrania melodyi, u spodu zaś jedna lub dwie klapy, przeznaczone do wydobycia harmonii. Akkordyjony są podwójne i pojedyncze; podwójne mają dwa szeregi klawiszów, pojedyncze tylko jeden. Z licznych dzieł, poświęconych nauce grania na akkordyjonie, wspomnimy tu jedynie, wyszłe w języku niemieckim: Accordion, Unterricht dasselbe spielen zu lernen (Lipsk, 1834) i Zimmermanna: Tabelle fur Accordion mit 58 Tönen.

Akkredytować, uwierzytelnić kogoś u osoby trzeciej i brać na siebie odpowiedzialności za jego czynności, w zakresie przez pełnomocnictwo oznaczonym. I tak np. rząd akkredytuje czyli uwierzytelnia swego posła lub agenta, za pomocą akkredytywu, — kupiec swego kommissyjonera,— bankier, zwykle na pewną oznaczona summę, wyjeżdżającego w inne strony podróżnika.

Ak-Kul, jezioro w stepach kirgizkich mniejszej hordy, leżące w południowo-wschodniej jego części, pod 49 ’ szerokości północnej i 82° długości wschodniej, składa się z czterech jezior, które wiosną zlewają się w jedno, ogromne, zowiące się Baz-Aigar; drugie jeziora noszą nazwania: Basentejn, Turn-Ajrys i Aume-Kul. Pierwsze trzy jeziora w obwodzie mają około 36 wiorst. Ak-Kul zasługuje na uwagę z powodu obfitego połowu ryb (karasiów i linów), który się odbywa przez Kirgizów. Do tego jeziora wpada rzeka Ulk-Dżełannik, przepływająca piasczystą pustynię Ak-Kum, a wypływająca z gór Ułu-tan, stanowiących odnogę pasma lidygijskiego.

Akkumulacyja, jest to nagromadzenie czyli zaoszczędzenie przedmiotów posiadających użyteczność, a zatem i wartość spółeczną. Za pomocą takiego nagromadzenia tworzą się kapitały. Pospolicie sądzą, że kapitał jest to akkumalacyja złota i srebra, ale ekonomija polityczna dawno już wykazała błędność tego twierdzenia. Złoto i srebro nie stanowią wyłącznie bogactwa kraju, są one tylko małą jego cząstką, nie mogą zatém stanowić wyłącznie kapitałów. Ziemia, budynki, kanały, drogi, płody rolne, wyroby fabryczne i t. p. przedmioty, posiadające użyteczność, mają zarazem i wartość, a tém samém już mogą się stać przez akkumu-