Strona:PL EO Dreher - Słownik esperancko-polski polsko-esperancki.djvu/3

Wstęp.

 Z każdego wyrazu w języku Esperanto można zgodnie z zasadami gramatycznemi tworzyć sobie wiele wyrazów innych, bez potrzeby uczenia się ich oddzielnie. Dzięki temu słownik niezbędny dla potrzeb życia potocznego może być zredukowany do rozmiarów minimalnych i w tej formie podany słowniczek obejmuje wielkie słowniki języków innych.
 Ażeby z jednego wyrazu tworzyć inne wyrazy, posiłkujemy się:
 1) Końcówkami gramatycznemi, naprzykład: koleri gniewać się, kolero gniew, kolera gniewny, kolere gniewnie, mi koleras gniewam się i t. p.
 2) Łączeniem słów, naprzykład: eniri wchodzić (en w, iri chodzić), aldoni dodawać (al do, doni dawać) i t. p.
 3) Następnemi przystawkami i sufiksami:
mal — oznacza przeciwieństwo, np.: bona dobry, malbona zły.
in — oznacza rodzaj żeński, np.: patro ojciec, patrino matka. il — narzędzie, np.: haki rąbać, hakilo siekiera.
aĉ — pogardliwość, np.: domo dom, domaĉo rudera.
ad — częstotliwość lub trwanie, np.: iri iść, iradi chodzić.
aĵ — rzecz lub produkt, np.: malnova stary, malnovaĵo starzyzna, bovido cielę, bovidaĵo cielęcina.
an — członek, mieszkaniec, np.: vilaĝo wieś, vilaĝano wieśniak, samideano współideowiec.
ar — zbiór np: ŝtupo stopień, ŝtuparo schody.
bo — powinowactwo, np.: patro ojciec, bopatro teść.
ĉj — zdrobniałe imiona własne męskie i nj, żeńskie np.: Petro Piotr, Peĉjo Piotruś, Mario Maria, Manjo Mania.
ebl — możliwy, np.: fleksi giąć, fleksebla giętki.
ec — przymiot jako oddzielne pojęcie, np.: bela piękny, beleco piękność.
eg — wzmożenie co do wielkości lub natężenia, np.: pordo drzwi, pordego brama.