Strona:PL Bronte - Villette.djvu/633

 Z jak miłym zadowoleniem stał w kuchni folwarcznej, przyglądając się przygotowaniom! Jak promieniał na widok naszego ożywienia! Należał do typu ludzi, których uszczęśliwia uszczęśliwianie innych: lubił widzieć dokoła siebie ruch, wesołe podniecenie, dostatek i zabawę. Na nasze zapytanie, gdzie usiądzie, odpowiedział, że, jak dobrze nam wiadomo, jest dzisiaj naszym niewolnikiem, a my jego tyrankami, nie śmiałby więc, nieupoważniony przez nas, obrać dla siebie krzesła. Wobec tego postawiłyśmy dla niego wielki fotel farmera przy stole i usadowiłyśmy go na honorowym tym miejscu.
 Szczerze lubiłyśmy go, ilekroć bywał w tak dobrotliwym, łagodnym usposobieniu jak obecnie; chętnie zapominałyśmy wówczas o burzliwych jego wybuchach i ciskanych przez niego tak często piorunach. Wiedziałyśmy w istocie, że w najgorszych nawet momentach przypisywać należało winę tych jego wybuchów jedynie pobudliwości jego nerwów, bynajmniej zaś z gruntu złemu jego charakterowi. Kto umiał właściwie zabrać się do niego, łagodzić go, uspokajać i koić, robił z niego niewinnego baranka, niezdolnego ukrzywdzić muchy nawet. Jedynie wobec zupełnie tępych, głupich, przewrotnych, czy egoistycznie obojętnych stawał się on chwilowo niebezpieczny — i to w stopniu jak najsłabszym.
 Pamiętny zawsze wymogów pobożności, kazał najmłodszym uczestniczkom wycieczki odmówić modlitwę przed przystąpieniem do spożycia śniadania, przy czym przeżegnał się z żarliwością starej dewotki. Nigdy przed tym nie widziałam go modlącego się ani też żegnającego się znakiem krzyża, czynił to wszelako z tak dziecięcą prostotą i wiarą, że nie mogłam powściągnąć uśmiechu zadowolenia na jego widok; dostrzegłszy mój uśmiech, wyciągnął do mnie rękę, i rzekł:
 — Donnez-moi la main! — Niech mi pani poda rękę. — Widzę, że wielbimy tego samego Boga, w tym samym duchu, mimo że wedle odmiennego obrządku.
 Większość kolegów monsieur Emanuela, profesorów, jak on sam, należała do typu wyzwolonych wolnomyśli-

245