Strona:PL Balzac - Ostatnie wcielenie Vautrina.djvu/96

Prawda, jakiejbądź byłaby natury, nie może panu w niczem zaszkodzić; kłamstwo natomiast zawiodłoby pana na ławę oskarżonych i zniewoliłoby mnie do odesłania pana z powrotem do celi. Odpowiadając szczerze na pytania, znajdzie się pan dziś wieczór u siebie w domu, zrehabilitowany tą notatką umieszczoną w dziennikach: „Pan Lucjan de Rubempré, uwięziony wczoraj w Fontainebleau, został, po bardzo krótkiem przesłuchaniu, natychmiast wypuszczony na wolność“.
 Przemowa ta uczyniła na Lucjanie żywe wrażenie; co widząc, sędzia dodał:
 — Powtarzam panu, był pan podejrzany o udział w morderstwie przez otrucie panny Estery: mamy dowód samobójstwa, rzecz wyjaśniona. Ale usunięto sumę siedmiusetpięćdziesięciu tysięcy franków objętych masą spadkową, a pan jesteś spadkobiercą: zachodzi tedy, na nieszczęście, zbrodnia. Ta zbrodnia poprzedziła znalezienie testamentu. Otóż, sąd ma powody przypuszczać, iż pewna osoba, która pana kocha w takim samym stopniu jak cię kochała panna Estera, dopuściła się tej zbrodni na twoją korzyść... — Niech mi pan nie przerywa, rzekł Camusot, gestem nakazując milczenie Lucjanowi który chciał przemówić, nie przesłuchuję pana jeszcze. Chcę panu wskazać, jak bardzo cześć pańska zainteresowana jest w tej sprawie. Porzuć pan fałszywy, nędzny punkt honoru, jaki wiąże między sobą wspólników, i mów całą prawdę.
 Czytelnik musiał już zauważyć nierówność broni w tej walce między obwinionym a sędzią. Zapewne, zręczne przeczenie ma za sobą bezwzględność formy i wystarcza dla obrony zbrodniarza; ale jestto, do pewnego stopnia, ciężka zbroica, która staje się miażdżąca, skoro sztylet śledztwa zmaca słaby punkt spojenia. Z chwilą gdy, wobec oczywistych faktów, przeczenie jest niedostateczne, obwiniony staje się w zupełności łupem sędziego. Wyobraźcie sobie teraz pół-przestępcę, jak Lucjan, który, ocalony z pierwszego zbłąkania, mógłby się poprawić i stać się użytecznym