Strona:PL Balzac - Fizjologja małżeństwa. T. 2.pdf/156

totą; ta sama kobieta, która uważałaby na największe nieszczęście, gdyby musiała odsłonić najlżejszy szczegół gotowalni przed kochankiem, uczyni sobie zabawkę z tego, aby pokazywać się mężowi w sytuacjach najbardziej niekorzystnych jakie tylko zdoła wymyślić.
 Zapomocą tego właśnie systemu, stosowanego z całą bezwzględnością, żona spróbuje cię wypędzić ze wspólnego łóżka. Pani Shandy działała w świętej niewinności, przypominając, w najmniej stosownej chwili, ojcu Tristrama, aby nie zapomniał nakręcić zegara; twoja żona zrobi sobie prawdziwą przyjemność z tego, aby ci przeszkadzać najtrzeźwiejszemi pytaniami. Gdzie poprzednio panował ruch i życie, obecnie jest królestwo martwoty i śmierci. Każda pieszczota staje się długo omawianą, niemal notarjalnie opisaną tranzakcją. Ale udowodniliśmy dostatecznie na innem miejscu, że nie wzdragamy się chwytać na gorącym uczynku komicznych stron przesileń małżeńskich; wolno nam tedy wzgardzić uciesznemi scenami, jakie muza Verville’a lub Marcyala mogłaby zebrać z owych przewrotnych machinacyj kobiecych, z bezwstydnej śmiałości ich odezwań, z cynizmu sytuacyj. Rzecz jest zbyt smutna aby się śmiać, a zbyt pocieszna aby się smucić. Skoro kobieta dojdzie do takich ostateczności, wówczas już całe światy stoją między nią a mężem. Istnieją jednakże kobiety, którym niebo użyczyło daru podobania się we wszystkiem i mimo wszystko, które podobno umieją wlać pewien dowcipny i żartobliwy wdzięk w owe targi, tak iż uzyskują przebaczenie dla swoich kaprysów i drwin i, ostatecznie, nie tracą serca mężów.
 Gdzież jest tedy dusza tak wytrzymała, gdzie mężczyzna dość zakochany, aby, po dziesięciu latach, wytrwał w uczuciu do żony, która go nie kocha, która mu to udowadnia na każdym kroku, która stara się go odstręczyć, z rozmysłu robi się cierpka, kostyczna, chora, rozkapryszona, która gotowa jest odprzysiąc się ślubów wykwintu i czystości, byle tylko doprowadzić do apostazji swego mę-