Strona:PL Balzac - Fizjologja małżeństwa. T. 2.pdf/143

ROZMYŚLANIE DWUDZIESTE SZÓSTE

O ROZMAITYCH RODZAJACH BRONI

 Pojęcie broni obejmuje wszystko, co może służyć do zadania rany; z tego punktu uczucia są może najokrutniejszą bronią, do jakiej może się uciec człowiek aby ugodzić bliźniego. Genjusz Szyllera, równie rozległy jak jasnowidzący, zdołał objąć wszystkie zjawiska żywego i głębokiego oddziaływania pewnych idej na ustrój ludzki. Myśl może wprost zabić człowieka. Takie jest istotne znaczenie rozdzierających scen dramatu Zbójcy, gdzie poeta ukazuje nam młodego człowieka, który, zapomocą paru zaszczepionych myśli, rozdziera serce starca tak straszliwemi ranami, że wreszcie pozbawia go życia. Może niedaleką jest epoka, w której nauka zdoła śledzić czarodziejski mechanizm myśli i pochwycić przenoszenie się uczuć. Może jakiś spadkobierca nauk okultystycznych udowodni, że nasz intelekt jest niejako wewnętrznym człowiekiem, który wyraża się niemniej potężnie jak człowiek zewnętrzny, i że walka, która może wyniknąć między dwiema temi niewidzialnemi potęgami, jest niemniej śmiertelna jak te boje, na których losy narażamy naszą zewnętrzną powłokę. Ale te rozważania należą już do innych Studjów, które, w swoim czasie, ogłosimy kolejno; niektórzy z naszych przyjaciół znają już jedno z najważniejszych, mianowicie PATOLOGJĘ ŻYCIA SPOŁECZNEGO, czyli Rozmyślania matematyczne, fizyczne, chemiczne i transcendentalne nad przejawami Myśli we wszystkich jej postaciach, wytworzonych przez formy życia społecznego, czy to w jedzeniu, mieszkaniu, chodzeniu, kono-