Strona:PL Balzac - Fizjologja małżeństwa. T. 1.pdf/196

no czy gorąco; czy idzie krokiem powolnym, smutnym lub wesołym, i td.;
 Pojmujesz zatem, że tam, na pierwszym stopniu kryje się zdumiewająca obfitość spostrzeżeń.
 Lekkie dotknięcia pędzla, któremi staraliśmy się naszkicować tę postać, wskazują, że jest ona prawdziwym kalejdoskopem moralnym, z jego tysiączną rozmaitością rysunków. Nie próbowaliśmy nawet przeprowadzić kobiety przez ten niedyskretny próg; wówczas, spostrzeżenia nasze, już i tak zbyt obfite, stałyby się niezliczone i lotne jak ziarnka piasku na dnie morza.
 W istocie, przed temi zamkniętemi drzwiami, mężczyzna mniema iż jest całkiem sam; niech musi bodaj chwilę czekać, już rozpoczyna swą niemą spowiedź, nieokreślony monolog, w którym wszystko, nawet sposób w jaki stąpa, odsłania jego nadzieje, pragnienia, zamiary, tajemnice. jego charakter, zalety, wady, i t. d.; słowem, sień ta jest dla mężczyzny tem, czem konfensjonał dla piętnastoletniego dziewczęcia w wilję pierwszej komunii.
 Chcesz dowodów?... Przypatrz się tylko nagłej zmianie w rysach i zachowaniu gaszka, gdy wreszcie wchodzi! Maszynista teatralny nie zmienia równie szybko dekoracji, ani słońce i chmury wyglądu nieba.
 Ledwie postawi nogę na posadzkę, z całego roju myśli, które z taką naiwnością odsłaniał ci jeszcze na schodach, nie zostanie ani jedno spojrzenie. Maska towarzyskich form pokryła wszystko gęstą zasłoną; ale zręczny mąż już powinien był odgadnąć, jednym rzutem oka, cel wizyty, i czytać w duszy gościa jak w otwartej książce.
 Sposób, w jaki kto zbliża się do twej żony, mówi do niej, patrzy na nią, kłania się, żegna... ależ to całe tomy spostrzeżeń, jedno subtelniejsze od drugiego!
 Dźwięk głosu, postawa, zakłopotanie, uśmiech, milczenie nawet, smutek, uprzedzająca uprzejmość dla ciebie, wszystko tu jest wskazówką, wszystko powinieneś ogarnąć. Najprzykrzejsze odkry-