Strona:PL Balzac - Fizjologja małżeństwa. T. 1.pdf/184

jemniczy jak źródło. Jak zjadacz opjum musi wciąż zdwajać dawki aby osiągnąć ten sam skutek, tak duch nasz, równie despotyczny jak słaby, żąda, aby nasilenie uczuć, myśli i wydarzeń wciąż się potęgowało. Stąd konieczność umiejętnego rozkładania wrażeń w utworze dramatycznym i stopniowania dawek w medycynie. Pojmujesz zatem, że, jeśli posuniesz się kiedy do tych środków, musisz swój śmiały zamiar naginać do wielu okoliczności, a powodzenie będzie zależało zawsze od sprężyn, których potrafisz użyć.
 Wreszcie, czy masz wpływy, czy masz potężnych przyjaciół? Zostaje ci ostatni sposób, aby podciąć zło u korzenia. Nie mógłbyś się pozbyć gacha zapomocą awansu, przeniesienia lub zmiany garnizonu jeśli jest wojskowym? Przecinasz korespondencję, czego sposoby podamy później, i — sublata causa tollitur effectus, przysłowie łacińskie, którego wolny przekład mógłby brzmieć „niema skutku bez przyczyny; niema pieniędzy — niema Szwajcarów“.
 Mimo to, zdajesz sobie sprawę, iż żona mogłaby łatwo znaleźć innego zalotnika; dlatego, oprócz tych środków doraźnych, zawsze musisz mieć w pogotowiu jakąś wizykatorję, aby zyskać na czasie i ratować się nowym podstępem.
 Dobrze byłoby, abyś umiał kombinować system wizykatorji ze sztuczkami Carlina. Nieśmiertelny Carlin z Komedji Włoskiej potrafił godzinami trzymać cale zebranie w napięciu wesołości, jedynie zapomocą tych słów, ilustrowanych grą mimiczną i wymawianych tysiącznemi odcieniami głosu: „Rzekł Król do Królowej. — Królowa rzekła do Króla“. Staraj się naśladować Carlina. Bierz u konstytucyjnych ministrów lekcje sztuki obietnic. Naucz się pokazywać w stosownej chwili pajaca, który sprawia iż dziecko biegnie za tobą, nie zdając sobie sprawy z przebytej drogi. Jesteśmy wszyscy dziećmi, a kobiety, wskutek swej ciekawości, zawsze są skłonne marnować czas na ściganie błędnych ogników. Czyż nie przyjdzie ci zawsze w pomoc jej wyobraźnia, aby rozniecić ten płomyk, gasnący zbyt szybko?