Strona:PL Balzac - Fizjologja małżeństwa. T. 1.pdf/164

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

To też, czytając dramaty i powieści, kobieta, istota o wiele skłonniejsza od nas do podnieceń wyobraźni, musi doznawać upajających wzruszeń. Stwarza sobie idealne istnienie, wobec którego świat cały blednie; niebawem, zapragnie urzeczywistnić to życie pełne rozkoszy, czary jego przenieść na siebie samą. Mimowoli, przejdzie od ducha do litery, od duszy do zmysłów.
I ty byłeś na tyle naiwny, by przypuszczać, że towarzystwo, że uczucia człowieka takiego jak ty, który, przeważnie, ubiera się, rozbiera i.... itd., w obecności żony, będą mogły skutecznie walczyć z uczuciami, zawartemi w tych książkach; z urojonymi kochankami, na których stroju piękna czytelniczka nie dopatrzy dziury ani plamy?... Biedny głupcze! zbyt późno, niestety! na swoje i twoje nieszczęście, żona przekona się, iż bohaterowie poezji są w życiu równie rzadcy jak Apolliny rzeźby!...
Wielu mężów znajdzie się w kłopocie w jaki sposób żonom zabronić czytania; niektórzy będą nawet utrzymywali, iż czytanie ma tę zaletę, że przynajmniej wiedzą, co żony robią wówczas gdy czytają. Przedewszystkiem, dowiecie się w następnem Rozmyślaniu, do jakiego stopnia życie siedzące czyni kobietę wojowniczą; ale, czyż nigdy nie spotkaliście owych prozaicznych ludzi, którym udało się przywieść swoje biedne połowice do zupełnej martwoty, sprowadzając życie do jego mechanicznych objawów? Przysłuchujcie się rozmowom tych wielkich ludzi; uczcie się na pamięć wspaniałych wywodów, w których skazują na śmierć poezję i rozkosze wyobraźni.

Ale gdyby, mimo wszystkich wysiłków, żona upierała się czytać... daj jej natychmiast do rozporządzenia wszystkie książki, od abecadła jej malca aż do Renégo, książki jeszcze niebezpieczniejszej dla ciebie w jej rękach, niż Teresa filizofka[1]. Mógłbyś zaszczepić jej śmiertelny wstręt do czytania, podsuwając jej książki

  1. René Chateaubrianda; Teresa filozofka tytuł głośnego rozwiązłego romansu.