„kobiety trzydziestoletniej“, owej klasycznej bohaterki francuskiego romansu w czasie jego rozkwitu. Książka ta, tak ciekawa z punktu historji literatury, i jako lektura nie straciła dawnego uroku. Będąc zbiorem aforyzmów, spostrzeżeń i anegdot, powiązanych zapomocą nawpół śmiejącej się, nawpół nielitościwie głębokiej i przenikliwej filozofji życiowej, dzieło to nie ucierpiało prawie zupełnie od „zęba czasu“, który okazuje się nieraz tak nieubłaganym względem najświetniejszych nawet utworów powieściowych minionych epok. Treścią jego, wedle słów autora: „to, o czem cały świat myśli, a o czem nikt nie ma odwagi mówić głośno“. Autorowi, co prawda, odwagi tej nie zbrakło ani na chwilę, jednak nawet najdrażliwsze ustępy książki okupuje głębokie przeświadczenie Balzaka, będące niejako dogmatem jego artystycznej twórczości, że wspólne życie ludzkie, a w szczególności to, co nazywamy szczęściem, zależy może w wyższym może stopniu od nieuchwytnej i mieniącej się gry życiowych drobiazgów, niż od wielkich linij charakterów. Słowem, książka ta jest jedynym może w swoim rodzaju żartem, prowadzonym bez utraty oddechu przez kilkaset stronic, z których niemal każda zawiera tyle myśli, obserwacji i prawdy życiowej, ileby ich można życzyć niejednemu poważnemu dziełu“.
