pełniej niż poprzednio, i, na miarę chwili obecnej, wyobraźnia jej kształtuje sobie przyszłość. Te trochę szczęścia, które zaledwie zdołałeś jej dać, zwraca się wówczas przeciwko tobie; teraz upaja się nietyle temi rozkoszami których doznała, ile temi których się spodziewa: czyż wyobraźnia nie przedstawia jej stokroć żywszych wzruszeń w objęciach tego kochanka, którego prawo jej zabrania, niż w twoich? Słowem, lęk napawa ją rozkoszą, a rozkosz przejmuje lękiem. Lubi tę atmosferę niebezpieczeństwa — miecz Damoklesa zawieszony nad twą głową twoją własną ręką; woli tę rozpaczliwą agonję namiętności od owej martwoty małżeńskiej, gorszej niż śmierć sama; od tej obojętności, będącej raczej zanikiem wszelkiego uczucia niż jakiemkolwiek uczuciem.
A teraz, ty, którego może czekają pilne akta w ministerjum, wykazy wierzytelności w Banku, zlecenia giełdowe lub przemówienia w Izbie, ty, młody człowieku, który z takim zapałem, z tyloma innymi, przysięgałeś, w pierwszem Rozmyślaniu, iż, broniąc swej żony, bronić będziesz własnego szczęścia, cóż możesz przeciwstawić tym tak naturalnym pragnieniom?... Wszak dla tych istot, całych z płomienia, żyć, znaczy czuć; z chwilą gdy nie doznają wzruszeń, przestają istnieć. To samo prawo natury, na mocy którego ty chodzisz, staje się u niej źródłem tego mimowolnego minotauryzmu. „Jestto skutek prawa ruchu“, mawiał d’Alembert. Gdzież są tedy twoje środki obrony?... gdzie?
Niestety! jeżeli żona nie skosztowała jeszcze jabłka z ręki Węża, Wąż znajduje się tuż; ty śpisz, my cię budzimy, i książka się rozpoczyna.
Nie zapuszczając się w dociekania, ilu mężów, wśród owych pięciuset tysięcy których dzieło to dotyczy, zostało w kategorji predestynowanych; ilu, żeniąc się, uczyniło zły wybór; ilu popełniło ciężkie błędy w samym początku; nie dochodząc, czy w tej licznej armji znajduje się więcej lub mniej takich którzy mogą odpowiedzieć warunkom potrzebnym aby walczyć ze zbliżającem się niebezpieczeństwem, przedstawimy, w drugiej i trzeciej części, sposo-
Strona:PL Balzac - Fizjologja małżeństwa. T. 1.pdf/137
Ta strona została skorygowana.